|
kırıkkale tanıtımı ve tarihi videosu
kırıkkale tanıtımı ve tarihi videosu
|
KIRIKKALE
71 KIRIKKALE ( Kod : 318 ) Vali M.Bahrettin DEMİRER Valilik 224 25 25 İl Emn. Md. 224 26 67 İl Jn. Kom. 233 09 67 Bld. Bşk. 224 27 51 İlçe Sayısı 8 Belediye Sayısı 27 Köy Sayısı 171 Yüzölçümü 4.365 Nüfusu 383.508 |
GENEL BİLGİLER
Kırıkkale Orta Anadolu, Orta ve Doğu Karadeniz ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin kavşak noktası konumunda olması itibariyle önemli bir coğrafi konumda bulunmaktadır. Zengin tarihsel ve kültürel bir geçmişi olan yöre bir turizm kenti olma potansiyeli taşımaktadır. Kırıkkale; 21 Haziran 1989 tarih ve 3578 sayılı yasa gereğince merhum Cumhurbaşkanı Turgut ÖZAL Başbakan iken, kendisinin de katıldığı törenle il olmuştur. 17 Ağustos 1989 tarihinden itibaren sırasıyla Fikret GÜVEN (1989-1992), Uğur İNAN (1992-1993),Şahabettin HARPUT (1993-1996) ve Behiç ÇELİK. (20 Nisan 1996- ) ilde vali olarak görev yapmış olup, halen valilik görevini Mustafa B.DEMİRER yürütmektedir. Kırıkkale; 1925 yılında 12 hanelik bir köy, 1929 yılında 3000 nüfuslu bir bucak olmuştur. 1935 yılında 13 yerleşim yeri bağlanan Kırıkkale’nin merkez nüfusu 4599’dur. 1989 yılında il olduktan sonra yapılan nüfus sayımlarına göre; İlin nüfusu 1990 yılında 185.431, 1997 yılında 205.208, 2000 yılında 383.508 olarak kayıtlara geçmiştir. 2007 yılında yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre; il merkezinin nüfusu 192.257, il genelinin toplam nüfusu ise 279.873 dür. Bir köyden 25 mahalleye ulaşan Kırıkkale Şehir Merkezi; batıda Yahşihan İlçesi, doğuda Mahmutlar Beldesine kadar uzanmaktadır. Bahşili ve Yahşihan ilçeleri ile iç içe olan şehir; Hacılar, A. Mahmutlar, Hasandede, Ahılı ve Çullu Beldeleri ile adeta birleşmiş gibidir. Kırıkkale; 21’nci yüzyılda çok önemli bir sanayi ve kültür şehri olmaya aday illerimizden birisidir. MKEK Fabrikaları, TÜPRAŞ Rafinerisi, Kırıkkale Üniversitesinin bulunması ve Organize Sanayi Bölgesinin kurulması, sağlık, eğitim seviyesi ve tarımdaki gelişmeler, ilin geleceğini etkileyen olumlu unsurlardır. Merkez ilçeye 5 Belde 7 köy bağlıdır. |
İLÇELER
Kırıkkale ilinin ilçeleri; Bahşili, Balışeyh, Çelebi, Delice, Karakeçili, Keskin, Sulukyurt ve Yahşihan'dır. Bahşili : 11’inci yüzyıldan itibaren Türklerin iskanına açılmış, eski bir yerleşim yeridir. Fetihten sonra önceleri Karatekin Bey’in idaresinde kalan bölge; Danişmentoğulları Beyliğinin kontrolüne girmiş daha sonrada tamamen Anadolu Selçuklu Devleti’ne bağlanmıştır. Bu devletin 1308’de yıkılmasından sonra İlhanlıların kontrolüne girmiştir. İlhanlılardan sonra Eretnaoğulları ve Kadı Burhaneddin’in idaresinde kalmıştır. Yıldırım Beyazid tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. 1402 Ankara Savaşı’ndan sonra kısa bir süre Timur’un kontrolüne girmişse de Çelebi Sultan Mehmed zamanında yeniden Osmanlı toprağına katılmıştır. İlçenin 15’nci yüzyılda Kalecik nahiyesine bağlı bir köy olarak Şeyh Şami tarafından kurulduğu tahmin edilmektedir. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde ; “... Orada ilerde Şeyh Şami köyüne geldik. Bu Çankırı toprağı ile Sivas Eyaleti arasında Keskin içinde; Kalecik nahiyesinde 200 evli mamur ve güzel bir köydür. Ama evleri toprağın içindedir “ demiştir. İlçenin Şeyh Şami ismi kuruluşundan 1940 yılına kadar sürmüş olup, 1940 yılında “Konur” ismini alarak bucak merkezi haline gelmiştir. 1956 yılında belediye kurulmuş ve 1960 yılında Sulakyurt adıyla Ankara iline bağlı ilçe merkezi olmuştur. 1989 yılında Kırıkkale’nin il olmasından sonra Ankara ilinden ayrılarak Kırıkkale iline bağlanmıştır. İlçenin yüzölçümü 760 km² , ortalama rakımı 830 m. olup, Kırıkkale İl merkezine uzaklığı 52 km.dir. 2007 yılında yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre ilçe merkezinin nüfusu 2.769, ilçenin toplam nüfusu ise 9.426 olarak tespit edilmiştir. Sulakyurt’a Güzelyurt ve Hamzalı Beldeleri ile birlikte 24 köy bağlıdır. |
Balışeyh :
İlçe, adını Oğuz Kayı Beyi Ertuğrul Gazi’nin yakın arkadaşı Şeyh Edebali’nin diğer adı olan Balı-Şeyh’ten almıştır. Yerleşim tarihi 1230-1258 yılları arasındadır. İlçede Selçuklu dönemine ait Ballı Camii’nin bulunması bu tarihi doğrulamaktadır. İlçenin; kuzeyde Sulakyurt İlçesiyle 24 km, güneyde Keskin İlçesiyle 12 km, doğuda Delice İlçesiyle 35 km ve batıda Kırıkkale Merkez İlçeyle 47 km. mülki sınırı mevcut olup; toplam 136 km. mülki sınıra ve 615 km² yüzölçüme sahiptir. İlçeden geçen D-200 Devlet Karayolunun Ankara’yı Karadeniz ve Doğu İllerine bağlayan önemli yollardan biri olması ve DDY’nın bölgeden geçmesi, ilçenin önemini arttırmaktadır. Bölgenin en yüksek kesimi güneyde bulunan Denek Dağı ile kuzeydoğuda bulunan Seydin Tepe’dir. Bu iki bölümde D-200 Devlet Karayoluna gelindikçe alçalan bir arazi kesimi mevcuttur. D-200 Devlet Karayolunun bulunduğu kısım düz ve ova görünümündedir. Bölge arazisinin hemen hemen tamamı tarım alanıdır. İlçe dahilinde en yüksek rakım 1140 m. olan Denek Dağıdır. 2007 yılında yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre ilçe merkezinin nüfusu 2480, ilçenin toplam nüfusu ise 8222 olarak tespit edilmiştir. İlçeye Kulaksız ve Koçubaba Beldeleri ile 26 köy bağlıdır. |
Delice : İlçe merkezinde Çömelekkaya adıyla bilinen bölgede çıkan tarihi kalıntılardan, ilçeye ilk yerleşenlerin Hititler olduğu anlaşılmaktadır.
Delice İlçesinin 1760-1780 yıllarında Osmanlı İmparatorluğunun Türkmen ve Yörük boylarını mecburi iskana tabi tutması sonucu Çorum Ayanı Mahmut Bey tarafından görevlendirilen Demirci Karabekir ve Karaduman adlı şahısların obalarını toplayarak, şimdiki adıyla Karabekir Mahahallesi olan bölgede bir köy kurdukları, bu bölgeye kurucu Karabekir adına atfen Karabekir adının verildiği bilinmektedir. İlçenin ilk adı Piran ‘dır. Delice adını ise Delice Irmağından almıştır. Delice İlçesi: doğuda Çorum İli Sungurlu İlçesi ve Yozgat İli Yerköy İlçesi, batıda Keskin ve kısmen Balışeyh ilçesi ve Sulakyurt ilçeleriyle sınırlıdır. Bu sınırların doğusunu Delice Irmağı çizmektedir. 745 km²’lik bir alana sahip olan Delice İlçesi 34 derece doğu boylamı ile 40 derece kuzey enleminin kesiştiği noktada yer almaktadır. Ortalama rakımı 750 metredir. Uzunluğu 308 km. olan Delice Irmağının takriben 36 km. uzunluğundaki bir kısmı ilçe alanından geçmektedir. 2007 yılında yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre ilçe merkezinin nüfusu 2929, ilçenin toplam nüfusu ise 11.035 olarak tespit edilmiştir. İlçeye Çerikli, Büyükyağlı, Büyükavşar Beldeleri ile 38 köy bağlıdır. |
Çelebi : Anadolu’nun Türkleşme ve İslamlaşma döneminin başlangıcı olarak bilinen Anadolu’nun fethinin ilk zamanlarında, doğuyu batıya bağlayan yolların en önemlisi olan Kırşehir-Ankara yolunun birkaç km. yakınında bulunan ve Karalık olarak bilinen mevkiinde iskan edilen köylülerle meskun hale gelmiştir.
Daha sonraları ise Türkmen Aşiretinin Harameyn Koluna mensup bir kafile, Çelebi Dağının çanağı olarak tarif edilen ve bugün Kavasözü olarak da bilinen yere gelerek yerleşmişlerdir. Osmanlı döneminde Çelebi, Konur Kazası Çelebi Karyesi olarak geçmektedir. 19 Mayıs 1919’da başlatılan Kurtuluş Mucadelesine destek veren Çelebi, Atatürk’ün Ankara yolculuğu esnasında, kendisini Kırşehir-Ankara yoluna inerek, bugün İğdebeli-Dörtyol olarak bilinen mevkide büyük bir kalabalık ve süvari grubu ile karşılamışlardır. Cumhuriyet’ten sonra başlayan yeni yapılanmada, Çelebi 1928 yılında 18 köyün bağlı olduğu bir nahiyeye dönüştürülmüştür. İlçe, Çelebi Dağının eteklerine kurulmuştur. Çelebi Dağından bakıldığında, ova görünümündedir. İlçenin; batısında Ankara İli Bala ilçesi ve Karakeçili İlçesi , kuzey ve kuzeydoğusunda Keskin İlçesi, güneyinde Kırşehir İli Kaman İlçesi ile mülki sınırı bulunmaktadır. Ankara İline 115 km, Kırıkkale İline 57 km, Kayseri yolu kavşağına 27 km mesafededir. İlçenin yüz ölçümü 163 km², rakımı ise 1275 m’dir 2007 yılında yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre ilçe merkezinin nüfusu 811, ilçenin toplam nüfusu ise 2178 olarak tespit edilmiştir. İlçeye 13 köy bağlıdır. Anadolu’da kurulan ilk Türk yerleşim alanlarındandır. |
Sulakyurt : Bölge; 1071 Malazgirt Zaferi’nden sonra Türk toprağı olmuştur.
Bu günkü Bahşili İlçesine temel teşkil eden yerleşim birimi eski adıyla Bahşili Köyü yeni adıyla Bahçeli Mahallesidir. Bahşili köy olarak ilk önce Bala İlçesine daha sonra sıra ile Kalecik ve Keskin İlçelerine ve son olarak da Kırıkkale İlçesine ; 1989’dan sonra Kırıkkale’nin il olması ile birlikte Kırıkkale iline bağlanmıştır. 1984 tarihinde belediye statüsünü kazanmasının ardından 1990 yılında çıkarılan bir kanunla ilçe statüsü kazanmıştır. Bahşili ismi ile ilgili çeşitli varsayımlar ileri sürülmekte ise de bunların arasında en fazla kabul göreni, Sultan Murat’ın emrindeki bir grup askere “ Orta Anadolu’da kendinize bir yurt edinin “ diyerek bağışta bulunduğu ve daha sonra bu toprakların Bahşili olarak anılmaya başlandığı şeklindeki rivayettir. Bahşili İlçesi; Kırıkkale Şehir Merkezine 5 km, Ankara İline 80 km, Ankara – Kayseri yoluna ise 3 km mesafede, Türkiye’nin en uzun nehri olan Kızılırmak Nehrine 11 km kıyısı bulunan 263 km² yüzölçümüne sahip 700 rakımlı bir yerleşim birimidir. İlçenin kuzeyde Yahşihan, güneyde Karakeçili, doğuda Kırıkkale ve Keskin, batıda ise Ankara İlinin Elmadağ İlçeleri ile mülki sınırı bulunmaktadır. Bahşili İlçesi engebeli bir arazi üzerinde kurulmuştur. İlçenin batısında yer alan Küre Dağının yüksekliği 1300 m olup, Behrek ve Çelebi Dağlarından sonra yörenin en yüksek dağıdır. 2007 yılında yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre; ilçe merkezinin nüfusu 4962 olup, ilçenin toplam nüfusu ise 5587 ‘dir. İlçeye Karaahmetli Beldesi ile 4 köy bağlıdır. |
Karakeçili : Oğuzların 24 kolundan biri olan Bozok kolundan Oğuz Han’ın büyük oğlu Günhan’ın mensup olduğu Kayı Boyunun en büyük aşireti olan Karakeçili Aşireti tarafından kurulmuştur.
1225 yılına kadar yaz aylarında Aras Irmağı suları ile sulanan Pasinler Ovasında kalıp, Sürmeli Çukurunda kışları geçirirken, daha sonra buraya sığmayan ve göçlerle kalabalıklaşan Kayılar 1219 yılında Ertuğrul Gazi önderliğinde Anadolu içlerine doğru göçe başlamışlardır. Anadolu kapıları Türklere açıldıktan sonra aşiretin bir kısmı Urfa; Suruç ve Siverek , bir kısmı ise Ankara Karacadağ eteklerine, kalanı da Söğüt’e yerleşmiştir. Ankara civarında kalan Karakeçililer bugün ilçe olan Karakeçili Köyünü oluşturmuşlardır. Kuzeyinde Bahşili İlçesi, doğusunda Keskin ve Çelebi İlçeleri, güneyinde Ankara İli Bala İlçesi olan Karakeçili 228 km² yüzölçümüne sahiptir.. Kırıkkale iline 35 km, Ankara İline de 95 km. uzaklıktadır. 2007 yılında yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre ilçe merkezinin nüfusu 3544, ilçenin toplam nüfusu ise 3835 olarak tespit edilmiştir. İlçeye bağlı iki köy bulunmaktadır |
Keskin : Kuruluş tarihi kesin olarak tespit edilemeyen Keskin İlçesi, Kırıkkale’nin en eski yerleşim yerlerinden birisidir.
16’ncı yüzyıl Osmanlı Arşivlerinde Keskin adına sık sık rastlanmaktadır. Keskin, Denek Dağı yakınlarında kurulmuş olmasından dolayı önceleri “Denek Madeni” adını almış, daha sonra ” Keskin Madeni” denilmiş, bilahare kısaltılarak Keskin adını almıştır. Evliya Çelebi Seyahatnamelerinde, Sivas Eyaletine bağlı sancaklardan söz ederken Çorum Sancağından sonra Keskin Sancağından da söz etmektedir. Buna göre Keskin’in yakınında bir şehir olduğu, muhtemelen Keskin adının buradan geldiği sanılmaktadır. Ancak İlçeye 8 km. mesafede Ceritkale köyünde Etilerden kalma kayalara oyulmuş mağaralar içinde kabartma Boğa ve Aslan resimlerinden İlçenin tarihinin daha eski olduğu anlaşılmaktadır. Keskin tarihimizde en önemli görevleri üstlenmiştir. Ulu Önder Atatürk’ün Sivas Kongresinde alınan bir kararla Ankara’ya intikalinde güzergahta bulunan Keskin eşrafı derhal Kırşehir ile temas kurmuş olup, bu tarihlerde Atatürk’ün yakın silah arkadaşı Ali Fuat CEBESOY gizlice Keskin’e gelerek güzergahı Keskinlilerle belirlemiştir. Padişah yanlısı olan Ankara Valisi 17 Eylül 1919’da Sungurlu’ya oradan da Keskin’e gelmiştir. Ankara’ya geçmekte olan Valiyi Elmadağ, Yahşihan arasında Kılıçlar Belinde Keskin ve Polatlı Kuva-i Milliye birlikleri ani bir baskınla etkisiz hale getirerek teslim almışlar ve Mustafa Kemal ATATÜRK’e teslim etmişlerdir. Mustafa Kemal ve arkadaşları Ankara’ya gitmek üzere Sivas’tan hareketle Kayseri’ye oradan da Kırşehir, Hacıbektaş ve Mucur yolu ile 25 Aralıkta Kaman İlçesine gelmişlerdir. Geceyi köy odasında geçiren Atatürk Keskin’in ileri gelenlerini Kaman’a çağırmış, o gece Ankara’ya geçiş planlanmış, Kaman’dan 26 Aralık Cuma günü hareketle Keskinlilerin koruma ve gözetiminde İğdebeli, Köprüköy yolu ile Bala’ya gelinmiş, vaktin geç olması ve bölgenin ormanlık olmasından dolayı Keskinli süvarilerle gece Benamda geçirilmiş ve 27 Aralık 1919’da Dikmen sırtlarından Ankara’ya girilmiştir. Milli Mücadele kararına gönülden katılan Keskin böylece tarihi görevini yerine getirmiş olmakla bu büyük şereften payını almıştır. Keskin 1859 yılında Belediye, 1891 yılında Kırşehir sancağına bağlı ilçe olmuştur. Yakın köy ve kasabalarda olan göçler sonunda nüfusu artmış ve ilçe merkezi büyümüştür. Konum itibariyle Denek Dağının 5 km güneyinde At Tepesi ile Kartal Tepesinin yamaçlarında kurulmuştur. Ankara İline 105 km, Kırıkkale İline 27 km mesafede Kırıkkale-Kayseri yolu üzerinde bulunmaktadır. Yüzölçümü 1258 km² ve rakımı 1140 m’dir. Güneybatıda Kızılırmak Vadisi ile doğuda Delice Çayı arasında uzanır. İlçenin; güneydoğusu Denek Dağı, güneybatısı ise Behrek Dağı ve Çelebi Dağı ile çevrilmiştir. Kuzeyde Kırıkkale İli ve Balışeyh İlçesi, doğuda Kırşehir İli Akpınar İlçesi ve Delice İlçesi, batıda Karakeçili ilçesi , güneyde Çelebi İlçesi ve Kırşehir İli Kaman İlçeleri ile mülki sınırları bulunmaktadır. 2007 yılında yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre ilçe merkezinin nüfusu 11.271, ilçenin toplam nüfusu ise 21.371 olarak tespit edilmiştir. İlçeye Konur, Köprüköy ve Ceritmüminli Beldeleri ile 53 köy bağlıdır. |
Yahşihan : Çok eski tarihlerde İboğlu ve Bükoğlu isminde iki kabilenin, Yahşihan’ın bulunduğunu Kızılırmak kenarında güneyi açık bir vadiye yerleşmiş, ayrıca Öksüzce mevkiinde de Öksüzoğulları veya Öksüz Ali ile anılan bir kabilenin de 1 km öteyi yurt tutmuş oldukları bilinmektedir.
Bu yurt sahipleri 30 haneyi bulunca köy halini almış ve göçebelikten ayrılmıştır. Köylerinin adına da Yörükköy olarak kayda geçirmişlerdir. Miladi 1150 senesinde Ankara kayıtlarında Yörük Yahşihan ismiyle 40 hane olarak kayda geçtikleri, iki kabilenin iskaniyle beraber Ankara-Kayseri ve Çorum yollarının üzerinde Kızılırmak nehrinin en büyük geçit vadisinde bulunduğundan, yolcuların istirahatı için Hanlar yaptıkları ve zamanla bu hanların çoğaldığı görülmüştür. Hatta Yıldırım Beyazıt’ın Ankara savaşı sırasında kumandanlarından oğlu veya torunu emrinde bir katar askerle bu hanlarda bir gece istirahat ettikleri ve buraya güzel han anlamına gelen “Yahşihan” ismini koydukları rivayet edilmektedir. Osmanlı devrinde bu yöre hanlarıyla şöhret kazanmış, bu nedenle Osmanlılar bu yeri teşkilatlandırarak, bir karargah haline getirmişlerdir. Bu yerin ehemmiyeti göz önüne alınarak burada demir köprü yapılması icap etmiş Hicri 1321’de inşaatına başlanan bu köprü 1325 yılında tamamlanmış ve Anadolu’nun ilk demir köprüsü olmuştur. Yahşihan, coğrafi konumunun önemi nedeni ile Cumhuriyet döneminde tam teşkilatlı bir nahiye merkezi haline gelmiştir. 680 rakımlı olan ilçenin arazileri Demirlibel, Ardıçlı Tepeleri, Küre ve Delikli Dağları ile çevrilmiştir. Yahşihan, Kızılırmak nehrinin doğu kıyısında, Karagüney Dağının güney eteklerinde kurulmuştur. Kızılırmak ilçe arazisini ikiye bölmektedir. Ankara-Kırıkkale devlet karayolu, ilçenin içerisinden geçmektedir. İlçenin il merkezine olan uzaklığı 6 km, Ankara İline olan uzaklığı ise 70 km.’dir. Ayrıca Kayseri Demiryolu da ilçenin sınırları içerisinden geçmektedir. 2007 yılında yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre ilçe merkezinin nüfusu 9.166, ilçenin toplam nüfusu ise 12.963 olarak tespit edilmiştir. İlçeye Kılıçlar ve Irmak Beldeleri ile birlikte 5 köy bağlıdır |
NASIL GİDİLİR?
Karayolu : Terminal Kent merkezine yaklaşık 78 km uzaklıktadır. Terminale belediye otobüsleri, dolmuş ve özel taksiler çalışmaktadır. Demiryolu : İstanbul, Diyarbakır, Ankara, Doğu Ekspresi tarifeleri uygulanmaktadır. İstasyon Tel: (+90-318)224 28 58 GEZİLECEK YERLER Camiler ve Türbeler Hasandede Camii ve Türbesi: Kırıkkale-Merkez İlçeye bağlı, şehre 12 km. uzaklıkta olup, Camii ve Türbe yan yanadır. Hasandede Camii'nin hicri 1014 (1605) yılında yapıldığı bilinmektedir. Yörede pek çok türbe bulunmaktadır.Bunlar ,Küçükkafşar Türbesi ,Tokuş Baba Türbesi (Delice ilçesi ,Çatallı köyü ile Kya köyü arası) ,Halil DedeTürbesi (Çelebi ilçesi ,Halil Dede köyüne 1km. uzaklıkta) gibi türbeler halk tarafından sürekli ziyaret edilmektedir. Şeyh Şamil Camii ve Türbesi: Sulakyurt İlçe merkezinde bulunan cami Şeyh Şamil tarafından yapılmıştır. İlçenin kurucusu olan Şeyh Şamil'e ait türbe bu caminin yanında yüksekçe bir yerde bulunmaktadır. Köprüler Çeşnigir Köprüsü: Bilinen kaynaklara göre Çeşnigir Köprüsü ve yakınında bulunan Han Selçuklulara aittir. Köprü, XIII. Yüzyıldan kalma, bir Selçuklu eseridir. Sportif Etkinlikler Olta Balıkçılığı: Kapulukaya Baraj gölü ile Kızılırmak Vadisinde amatör olarak olta balıkçılığı yapılmaktadır. |
KIRIKKALE EVLERİ
40 bini aşkın emeklisi bulunan şehrimizde halkın gündüz vakitlerinde dinlenebilecekleri bir mekan olmamasından dolayı Belediye Başkanımız Kırıkkale Evleri projesini hayata geçiriyor. Seçim döneminde projeleri arasında ilk sıralarda yer alan Kırıkkale Evleri projesine start verildi. Emeklilerin gençlerin 7’den 70’e herkesin dinlenebileceği ve huzur bulacağı mekanların oluşturulması kapsamında sponsor firmalar aracılığı ile yapılacak olan bu mekanların vatandaşlarımıza uygun, vakit geçirebilecekleri ve park köşelerinden kurtulacakları mekanlar olacak. Kitap okuma yeri, gazete ve mecmua salonu ve içecek servislerinin olacağı Kırıkkale Evleri özellikle emekli ve yaşlı insanımıza büyük bir hizmet olarak Kırıkkale’nin büyük bir sorununu çözmüş olacağız. Şu an Kırıkkale evlerinden ilki Atatepe Parkında faaliyete geçmiş bulunuyor. Mutfağı oturma salonu teşhir salonu gibi yerleri olan Kırıkkale Evleri Kırıkkale’nin bir eksikliğinin daha tamamlanmasının göstergesi oldu |
Kırıkkale YEŞİLVADİ SU BİRLİĞİ
TARİHÇE Yeşilvadi Su Arıtma Tesisleri Kırıkkale, Keskin, Hasandede, Hacılar, Bahşılı, Yahşihan, Çerikli ve Sungurlu(Çorum)’nun içme, kullanma ve endüstri suyu ihtiyacını karşılamaktadır. Söz konusu merkezlerin su problemini 2030 yılına kadar uzanan bir perspektif içinde çözmek üzere inşa edilmiştir. 1984 yılında İller Bankası Genel Müdürlüğünce tesisin master plan ve fizibilite çalışmaları yapılmış ve buna göre uygulamaya geçilmiştir. Bu planda tesisin su ihtiyacını karşılamak amacıyla Kapulukaya Barajı inşası tamamlanmış olup Ø1600 mm çapında çelik borulardan oluşan isale hatları ile arıtma tesislerine bağlantısı yapılmıştır. Tesisin kuruluş amacı tamamen yüzeysel kaynaklardan karşılanan suyu modern teknolojinin verdiği imkanlarla arıtmak ve memba suyu kalitesinde halkın kullanımına sunmaktır. Türkiye'de inşa edilen en büyük içme suyu arıtma tesislerinden olan “Yeşilvadi İçme Suyu Arıtma Tesisi 2 ünite olarak projelendirilmiş olup her bir ünitenin kapasitesi 200.000 m³/gün dür. I. kısmı 2001 yılında bitirilerek işletmeye alınmıştır. II. kısmı ise ihtiyaca göre 2010 yılında inşa edilecektir. Türkiye’deki en büyük arıtma tesisileri arasında yer alan tesiste arıtılan su kalitesi TS 266 ve Dünya Sağlık Teşkilatı standartlarının içerisindedir |
Kırıkkale TARİHİ DURUMU
İLİN TARİHİ DURUMU İlin Adı : Kırıkkale'nin adının, şehrin 3 km. Kuzeyindeki Kırıkköyü ile kendin merkezindeki Kaletepe'nin kısaltılarak birleştirilmesinden ortaya çıktığı söylenir. Bu ismin halk tarafından9 yakıştırıldığı kanaatı yaygın olmakla beraber bölgenin ismi Osmanlı arşiv belgelerinde, şimdiki haliyle Kırıkkal'a biçiminde geçmektedir. XVI. ve XVII. Yüzyıllarda, doğudan gelen çeşitli Türk aşiret ve cemaatlerinin Anadolu'da - bilhassa Orta Anadolu'da- iskan edildikleri bilinmektedir. Bunlardan "Oğuz, Oğuzhan" adı verilen büyük bir oymağın Ankara yakınlarında, o zamanki söyleyişiyle "Kırıkkal'a " ya yerleştirildikleri belgelerde ifade edilmektedir. Yörükan taifesinden olduğu zikredilen Oğuz Oymağı, Anadolu'yu Türkleştirerek ve İslamlaştırarak, Türk vatanı haline getiren, aynı zamanda "Türkmen adıyla da bilinen büyük bir aşirettir. Bu durumda bölgenin adının en az 400 yıllık bir tarihe sahip olduğunu kabul etmek gerekir. a. Türklerden Önce : Yörenin çok eski bir tarihi geçmişi mevcuttur. Bugün Kırıkkale il sınırları içinde kalan bazı tarihi kalıntılar, ören yerleri ve höyüklerin varlığı ile bazı araştırma ve incelemelerde M.Ö. yıllara ait arkeolojik buluntulara rastlanması, Kırıkkale'nin coğrafi alanının ne kadar eski bir yerleşim sahası olduğunu gösterir. KIRIKKALE’NİN ESKİÇAĞ TARİHİ Kırıkkale ili ve çevresinin eskiçağ tarihini aydınlatacak bir arkeolojik kazı henüz yapılmamıştır. Ancak bölgenin tarihi coğrafyasına ışık tutacak bazı bilimsel çabalar da yok değildir. Kırşehir Kaman Kalehöyükte arkeolojik kazılar yapmakta olan Japon bilim heyetinin ilimiz sınırları içerisinde kalan alanda yapmış olduğu yüzey araştırmaları dikkate değer bulgular ortaya koymuştur. KIRIKKALE İLİ VE ÇEVRESİNİN KALKOLİTİK ÇAĞI Japonların 1990-91 yılları arasında Kırıkkale il merkezi ve ona bağlı ilçe ve köyleri kapsayan yüzey araştırmalarında toplam 21 höyük ve düz iskan saptanmıştır. Bu merkezlerden toplanan seramik örneklerinin değerlendirilmesi sonucu bölgenin Kızılırmak kavsi dışında kalan alanda Neolitik Çağ ve sonrası, Kızılırmak kavsi içinde kalan alanda ise bu dönemi takip eden Kalkolitik Çağı, Eski Tunç Çağı, Assur Ticaret Kolonileri Çağı Hitit İmparatorluk Çağı (zayıf), Frig ve Hellenistik-Roma Çağları ile Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait yerleşim birimleri ve bu dönemlerin kültürlerini yansıtan kalıntılar saptanmıştır. |
KIRIKKALE İLİ VE ÇEVRESİNİN KALKOLİTİK ÇAĞI
Kırıkkale ili ve çevresinde yapılan yüzey araştırmalarda, Kırıkkale ili Delice ilçesi Yeniyapan köyünün doğusunda doğal bir tepeden, Delice ilçesi Çongar köyünün 3.5 km doğrultusunda yer alan 8.5 m yüksekliğindeki Kültepe’den Keskin ilçesi Cinali köyünün 2 km kuzeybatısında yeralan 8 m yüksekliğindeki Sulucatepe’den ve Kırıkkale ili merkez ilçe sınırları içinde kalan Kuzeren köyünün 3.5 km güneybatısında yer alan 8.5 m yüksekliğindeki Kuzeren höyüğünden derlenen çanak çömlek parçaları Kalkolitik döneme tarihlenmiştir. Kalkolitik çağ genelde MÖ 5000-3000 yılları arasına yerleştirilmektedir. Maden aletlerin yanında taş aletlerin kullanılmasından ötürü bu devire tarihçiler Taş Maden Devri anlamına gelen Kalkolitik Çağ adını vermişlerdir. Bu kültürün önde gelen iki özelliği bakır aletlerin giderek taşın yerine geçmeye başlaması ile kökleri Neolitik Çağ’a uzayan boya bezemeli çanak-çömleklerdir. Anadolu’yu Erken Kalkolitik Çağ’ın sonralarında farklı bir etnik grup muhtemelen Trakya’dan gelen bir kavim istila etmiş, birçok yerleşim yerini yakıp yıkmışlardır. Erken ve geç kalkolitik dönemler arasında bir ara evre özelliğini gösteren Orta Kalkolitik çağı konusunda fazla bir bilgi yoktur. Hatta böyle bir evrenin varlığı bile tartışma konusudur. Uzun süreli bu karanlık ara dönemi izleyerek kabaca MÖ 4. bin yıla tarihlenen Kalkolitik Çağın son evresine gelinir. Bu dönemde Anadolu’ya Balkanlar üzerinden gelen göçmen kafileleriyle ilişkili olarak nüfus ve yerleşme yerlerinin sayısında da artış olmuştur. Orta Anadolu’da Çorum dolaylarındaki Büyük Güllecek ve Alacahöyük, Yozgat yakınlarındaki Alişar ve Ankara yakınlarındaki Yazırhöyük bu yeni dönemde Anadolu’ya yayılmaya başlayan Kuzey Ege ve Balkan etkili merkezler arasındadır. Kırıkkale ve çevresindeki kalkolitik merkezler de bu etki alanında değerlendirilmelidir. Bu dönemde gittikçe büyüyen köyler birara surla çevrilerek tahkim ettirilmiş, madenin kullanımı ve beraberinde getirdiği ekonomik sosyal canlılığa paralel olarak yeni mesleklerin ortaya çıktığı ve dolayısıyla değişik etnik grupların bir arada yaşamaya başlaması, günlük yaşamın bir çok alanına mutfak kültürün, dini yaşam, yarı mimarisi vs. yenilikler getirmiştir. |
KIRIKKALE İLİ VE ÇEVRESİNİN ESKİ TUNÇ ÇAĞI
Kırıkkale ili ve çevresinde yapılan yüzey araştırmalarda, Kırıkkale ili Delice ilçesi Yeniyapan köyünün doğusunda, doğal bir tepeden (Yeniyapan) aynı ilçenin Çongar köyünün 3.5 km doğusundaki 110m çapındaki ve 8.5 m yüksekliğindeki Kütlepe’den, Keskin ilçesi Efendi köyünün 2 km güneyinde, Kılıç Özü’ nün dere yatağı kenarında kurulmuş olan 91 m çapında 10 m yüksekliğindeki Alibaz’ dan, aynı ilçenin Kavurğalı köyünün 2 km güneydoğusundaki 210 m çapında,15 m yüksekliğindeki Kavurğalı’ dan, Keskin ilçesi Armutlu köyünün 1.5 km güneydoğusundaki 200 m çapında 13 m yüksekliğinde Armutlu’ dan, aynı ilçenin Cinali köyünün 2 km kuzeybatısındaki 100 m çapında, 7 m yüksekliğindeki Sulucatepe’ den, Keskin ilçesi Köprü köyünün 500 m kuzeybatısında, Kızılırmak’ ın hemen kenarında yer alan 280 m çapında 32 m yüksekliğindeki Büyükkaletepe’den aynı ilçeye bağlı Ceritkale köyünün 2 km güneyinde, Ömer Kuru Dere yatağında yer alan 170 m çapında ve 6 m yüksekliğindeki Yaşar Çayır’ dan, yine Keskin ilçesine bağlı Karağıl köyünün 1 km güneydoğusunda, Dinek dağının batı Kıyıhalil İnceli köyünün 2.5 km kuzeybatısında Kızılırmak’ ın yatağında yer alan 155 m çapında ve 8.5 m yüksekliğinde Tepe (Kıyıhalil İnce) ‘den aynı ilçenin Bıyıkaydın’dan Çatal Sögüt höyüğünde derlenen seramik parçaları Eski Tunç Çağına tarihlenmiştir. KIRIKKALE İLİ VE ÇEVRESİNİN KALKOLİTİK ÇAĞI Kalkolitik çağın başlarında nüfusun artışı, sulu ziraat nedeniyle daha fazla ürün elde edilişi ve daha güçlü bir siyasal denetim sosyal yapıda önemli değişikliklere neden olduğunu daha önce belirtmiştik. Bu yeni dönem önceki çağların tarım, dokumacılık, çömlekçilik vb. buluşlarına daha, etkili silahların üretilmesine daha estetik süs eşyalarının yapılmasının mümkün kılan bakır ve kalay alaşımını yine gerçek tunca eklemişti. Bu yüzdende bu dönem Eski Tunç Çağı olarak adlandırılmıştır. Eski Tunç;Eski Tunç İl ve Eski Tunç İli olmak üzere üç ana evreye ayrılır ve MÖ.3000-2000 yılları arasına yerleştirilmektedir. Eski Tunç I evresi MÖ 3000-2500 yılları arasına yerleştirilir. Bu devirde daha çok tarıma dayalı ekonomisiyle ve sur sistemiyle tahkim edilmiş kasaba kültürü sürdürülmektedir. Tunç’tan alet üretimi ve kullanımı pek yaygın değildir. Kamuya ait tapınak atölye vs. yapılar ön plana çıkmıştır. Dönemin en büyük teknolojik buluşu olan Tunç madeninin yanı sıra kağnı tipi, dört tekerlekli arabadır. Bu döneme ait önemli merkezler barındıran kültür bölgelerinden biri Orta Anadolu’dur. Ankara yakınlarındaki Karaoğlan, Yozgat yakınlarındaki Alişar, Çorum yakınlarındaki Alacahöyük, Konya yakınlarındaki Karahöyük ve Kayseri yakınlarındaki Kültepe döneminin tipik merkezleri arasındadır. Eski Tunç II evresi MÖ 2500-3000 yılları arasına yerleştirilmektedir. Bu dönemde bölgeler arası ticaret gelişmiş ve Bronz aletlerin kullanımı yaygınlaşmıştır. Dönemin ekonomik gelişimini en iyi yansıtan örnek buluntular, Alacahöyük ve Tokat Erbaa yakınındaki Horoztepe-altın, gümüş, elektron ve tunçtan yapılmış silah, kapkacak, dini ritüel, objeler ve süs eşyaları buluntularıdır. Dönemin önemli teknik buluşu ise şüphesiz çömlekçi çarkıdır. Bu dönemle birlikte Orta Anadolu’da güçlü beylikler ortaya çıkmış, ilk kent devletleri kurulmuştur. Kızılırmak’ ın batısında Ankara yöresinde Karaoğlan Ahlatbel, Etlik, Polatlı doğusunda ise Alişar ve Alacahöyük bu dönemin en önemli yerleşim yerleri arasındadır. Mezopotamya kaynaklarında dönemin Anadolu’su Hatti Ülkesi olarak adlandırılmıştır. Hemen her konuda gelişmelere sahne olan Anadolu, bu dönemin sonralarında büyük bir yaygın istila felaketine sahne olmuştur. Bu olaylardan hiç etkilenmeyen bölge Doğu Anadolu’dur. Aynı dönemde Trakya ve Balkanlardaki yerleşim birimlerinin ıssızlaşması istilacının Balkan Yarım Adasından gelmiş olabileceklerini düşündürmektedir. Verilen bilgilerden de anlaşılacağı gibi ilimiz sınırları içinde kalan höyüklerin hemen hepsinden eski Tunç Çağı’na ait çanak-çömlek parçaları ele geçmiştir. Dolayısıyla Eski Tunç Çağı’na gelindiğinde bölgenin özellikle Kızılırmak kavsi içinde kalan alanın yoğun bir şekilde iskan edildiği anlaşılmaktadır. Ekonomik refahla birlikte nüfus da artmış ve buna bağlı olarak yeni yerleşim birimleri kurulmuştur. Bu bulgular Anadolu’nun diğer bölgelerindeki bulgularla örtüşmektedir. Alişar’ın III tabakasında ele geçen ve Alişar II seramiği olarak adlandırılan seramiğin ve aynı dönemin bir başka seramik türü olan İntermediyetin bu bölgede yerel boya bezekli seramiklerle birlikte ele geçmiş olması önemli bir sonuçtur. Bu verilen bölgemizin bir yandan kendine özgü-lokal-bir kültür geliştirdiğini, öte yandan da Orta Anadolu’nun diğer önemli merkezleriyle ilişki içinde olduğunu göstermektedir. Bölgemizin eskiçağ tarihini aydınlatacak sistematik bir arkeolojik kazı henüz yapılmamış olmakla birlikte elimizdeki yüzey buluntularına dayanarak, bölgemizin de dönemin Anadolu’suyla aynı kaderi paylaştığını söyleyebiliriz. |
KIRIKKALE İLİ VE ÇEVRESİNİN ORTA TUNÇ ÇAĞI
a) Assur Ticaret Kolonileri Evresi: Kırıkkale ili Delice ilçesi, Çongar Köyü Kültepe höyüğünden, Keskin ilçesi Efendi Köyünün Alibaz höyüğünden aynı ilçenin Kavurgulı köyü höyüğünden, Armutlu höyüğünden, Balışeyh ilçesinin öz höyüğünden ve merkez ilçeye bağlı Çatal Söğüt höyüğünden derlenen seramiklerin bir kısmı Assur Ticaret kolonileri evresine tarihlendirilmiştir. Orta Tunç Çağı MÖ 2000-1400 yılları arasına tarihlenir ve Assur Ticaret Kolonileri ile Eski Hitit Dönemlerini kapsar. Orta Tunç Çağı Anadolu’sunun en çarpıcı özelliği Mezopotamya ile başlayan çok sıkı ve örgütlü bir ticaret ilişkisi bunun sonucunda da yazının öğrenilmiş oluşudur. Assurlu tüccarlar 200-250 merkepten oluşan kervanlarıyla Anadolu’nun silah yapımında gereksinim duyduğu kalay madeni ile güneyin beğenisine göre dokunmuş ince kumaşlar getirip karşılığında ise altın, gümüş ve değerli taşlar ***ürüyorlardı. MÖ 1925 yıllarında bu yeni ticari düzenle ilişkisi olarak Anadolu’da Assurca karum (liman) denen pek çok pazar yeri kurulmuştu. Bunlardan en ünlüsü ise Kaneş karumuydu. Bugün Kayseri yakınlarındaki Kültepe de yer alan Kaneş aynı zamanda güçlü bir Hitit Beyliğinin de merkeziydi. Orta Anadolu’da daha sonraları Hitit Devleti’nin başkenti olacak Hattuş’a (Boğazköy), Alişar, Aksaray yakınlarındaki Acemhöyük ve Konya yakınlarında Karahöyük’te de Karumlar oluşturulmuştu. Assur’dan Orta Anadolu’ya uzanan yol üzerinde ise Assurca Wabartum (Konuk-konak) denen küçük konaklama birimleri oluşturulmuştu. Anadolu’daki Karum ve Wabartumların hukuki ve siyasi konumları bilim adamları arasında tartışmalı bir konudur. Kimi bilim adamına göre sömürgelerin idari merkezi, kimilerine göre de yerli beylere vergisini ödeyen serbest ticaret bölgeleridir. Koloni Çağı’nın son evresinde Kültepe (Kaneş) Pazar (Karum’u) yeri, Orta Anadolu’daki pek çok yerleşme yeriyle birlikte MÖ 1725 yıllarında bir yangınla son buldu. Muhtemelen yerli beylerin bir iç hesaplaşması sonucu bu olaylardan sonra Hitit Devleti belirmeye başladı. b) Eski Hitit Devleti Evresi: Kırıkkale ili ve çevresinde yapılan yüzey araştırmalarda, Kırıkkale ili, Sulakyurt ilçesi, Kıyıhalilincili köyü höyüğünden ve Keskin ilçesi, Köprü köy Büyükkaletepe höyüğünden derlenen seramik parçalarından bir kısmı Eski Hitit Çağına tarihlenmiştir. Assur Ticaret Koloniler evresinde Anadolu’nun irili ufaklı bir sürü beylik tarafından paylaşıldığını daha önce belirtmiştik. Bu beyliklerden adını bilemediklerimiz içinde önemlileri şunlardır. Neşe (Kaneş), Hattuş, Mama, Puruşhanda, Kuşşara, Zalpa. Ancak kökeni Kuşşara’ ya dayanan Pithana oğlu Anitte (MÖ 1750) lie Orta Anadolu’ da merkezi bir devlete doğru ilk adım atılmıştı. Neşe, Zalpa ve Hattuş’u eline geçiren Anitte kendisini (Gal Lugul) Büyük Kral unvanını taşıyacak kadar güçlü hissediyordu. Anitte’dan 100 yıl kadar sonra, aynı soydan gelen Kuşşara’lı Labarna’nın Hattuş’u başkent yapıp, kente Hattuşa, kendisinede Hattuşalı anlamına gelen Hattuşili (MÖ 1650-1620) adını vermesiyle Hitit Devleti resmen kurulur. Yerli Anadolu oldukları kabul edilen Hattili Beylere karşılık Hint-Avrupalı Hititlerin kökeni konusunda fazla bilgi yoktur. Anadolu’ya bir göçle dışardan mı geldiler? Bu göç nereden ve hangi tarihte oldu. Bu soruların yanıtları doyurucu belgeleriyle verilebilmiş değildir. I. Hattuşili’nin Hattuşa’yı başkent yapmasıyla birlikte Eski Hitit Devleti hızlı bir biçimde gelişmeye başladı. İçte otoriteyi sağlayan I.Hattişuli, ilk hedef olarak Suriye yi seçmişti.Kızılırmak ı Kırıkkale’nin güneyinde ordusuyla birlikte geçen I.Hattuşili,Suriye’nin önemli şehirlerinden Alalah’ı ele geçireceği sefere çıkıyordu.Alalah’ı ele geçirerek daha ileri harekatlar için büyük bir avantaj elde etti .Sefer dönüşünde Fırat’a doğru ilerleyerek Malatya yakınında ırmağın karşı kıyısına geçti. Batı Anadolu’daki Arzava ülkesi zapt edildi. Bunu izleyen I.Murşili döneminde Halep Hitit Devleti ‘nin sınırları içine sokuldu.Babil fethedildi.( MÖ 1594). Böylelikle Hitiler kısa bir sürede yakın Doğu’nun etkin siyasal güçlerinden biri olarak adlarını duyurdular. Eski Hitit Devleti’nin genişlemesi I.Murşili’nin,Babil seferi dönüşünde bir entrika sonucu öldürülmesiyle son buldu. İlimiz sınırları içinde kalan alanda bu çağa ait yerleşim yerlerinin çok sınırlı merkez olması dikkat çekicidir. Ancak herhalukarda bu dönemin bölgemizde de temsil edilmesi, ilimiz eski çağ tarihi açısından önemli bir bulgudur ve aynı zamanda yukarıda anlatılan kültür dokusu çerçevesinde değerlendirilmesidir. Dönemin Anadolu tarihi açısından önemi dikkate alındığında, bölgemizde bir arkeolojik kazının yapılmasının değeri daha kolay anlaşılmaktadır. |
KIRIKKALE İLİ VE ÇEVRESİNİN GENÇ TUNÇ ÇAĞI
Kırıkkale ili ve çevresinde yapılan yüzey araştırmalarda, Kırıkkale ili Delice ilçesi, Çongar köyü, Kültepe höyüğünden, Delice ilçesi Harekli Köyü Beşiktepe mevkiinden ve merkeze bağlı Balışeyh kasabasının 4.5 km kuzeydoğusundaki Öz höyüğünden derlenen seramik parçaları arasında bazı örnekler Hitit İmparatorluk çağına tarihlenmiştir. Hitit İmparatorluk çağı kültürü hemen her yönüyle temelleri daha koloni çağında atılan Eski Hitit kültürünün devamı niteliğindedir. Hitit imparatorluk çağının en görkemli anıtı bizzat başkentleri Hattuşa’nın kendisidir. Hitit uygarlığının en önemli merkezlerinden ikincisi ise, başkentin yakınlarındaki Alacahöyük’tür. Kabartmaları Önasya dünyasının ilk anıtsal örnekleri olmaları bakımından büyük önem taşırlar. Zile yakınlarındaki Maşathöyük, Yozgat yakınlarındaki Alişar, Çorum yakınlarındaki Ortaköy, Malatya yakınlarındaki Aslantepe, Elazığ Altınova’da Korcutepe, Güneyde Tarsus-Gözlükule ve Mersin-Yümüktepe önde gelen öteki Hitit merkezleri arasındadır. İlimiz sınırları içinde kalan merkezlerin aynı kültür geleneğinin temsilcileri oldukları kesin olmakla birlikte, bu kültürün içindeki konumu ve katkıları ise bir arkeolojik kazı sonucunda açıklık kazanacaktır. MÖ 1200-800 yılları arasındaki zaman diliminde Anadolu’da herhangi bir kültür kalıntısına rastlanmadığında “Karanlık Dönem” olarak adlandırılmaktadır. Hitit İmparatorluğunun yıkılışına neden olan kavim veya kavimlerin bir süre 400 yıl gibi göçebe yaşadıkları ve sadece hayvancılıkla uğraştıkları var sayılmaktadır. Dolayısıyla bu döneme ilişkin herhangi bir kültür kalıntısının günümüze kadar gelmeyişi bu şekilde yorumlanmaktadır. İLİN VE ÇEVRESİNİN DEMİR ÇAĞI Kırıkkale ili ve çevresinde yapılan yüzey araştırmalarda Kırıkkale ili Delice ilçesi, Çongar köyü, Kültepe höyüğünden, Delice ilçesi Harekli Köyü Beşiktepe mevkiinden, Keskin ilçesi Kavurgalı Höyüğünden, Armutlu köyü Armutlu höyüğünden, Köprü Köyü Büyüktepe höyüğünden, Ceritkale Köyü Yaşçayır Höyüğünden, Karağıl Köyü Horpağan Tepeden, Kevenli Köyü Acıözü, Çifteli Köyü Höyüktepeden ve Kaldırım Köyü Sarımusalı höyüklerinden, Sulakyurt ilçesinin Bıyıkaydın Höyüğünden, Hasandede Kasabası Çatal Söğüt Höyüğünden derlenen seramiklerin bir kısmı Demir çağına tarihlenmiştir. Bu çağın Demir çağı diye adlandırılmasının temel nedeni, dönemin silah ve diğer aletlerinin çoğunun demirden üretilmiş olmasıdır. Bunun yanı sıra MÖ 9. Yüzyılın sonlarından itibaren Anadolu’nun yeniden MÖ 3 bin yılının sonlarında olduğu gibi bir çok irili ufaklı güç arasında paylaşmış olması böyle bir adlandırmaya gidilmesinin diğer bir nedenidir. Bu çağla birlikte bölgemizdeki iskanın yeniden yoğunlaşması dikkat çekici bir durumdur. Anadolu’daki Hitit çekirdek sahasının hemen her merkezde Hitit yerleşmesinin üzerine Frig yerleşmesin kurulmuş olması dönemin nüfus yoğunluğunu yansıtması açısından da önemli bir durumdur. Japonlar, Kırıkkale ili ve çevresindeki höyüklerden derledikleri seramiklerin bir bölümünü demir devri seramiği olarak tanımlamışlardır ve Friglere bağlamışlardır. Frigler MÖ 1200’lerin başlarında Truva savaşı sırasında boğazlar üzerinden Anadolu’ya gelmiş ve ancak MÖ 8.yy’ın ikinci yarısında merkezi Polatlı yakınlarındaki Gordion olan bir devlet kurabilmişlerdir. İlimiz sınırları içinde kalan Büyükkaletepe höyüğünün konumu büyüklüğü ve yüzeyinden ele geçen geyik motifleriyle tipik Frig seramiği dikkate alındığında bu merkezin Friglerin önemli bir yerleşim birimi olduğu anlaşılmaktadır. Bu höyükte yapılacak bir arkeolojik kazının ilimiz eskiçağ tarihinin aydınlatılmasına büyük katkılar sağlayacağı şüphesizdir. |
ALT GEÇİTLER: Alt geçitler ile ilgili proje çalışmaları devam etmektedir. Proje Yerleri: 1- Karşıyaka-Yuva alt geçidi Şu anda ilimizde en yoğun trafik akışının yaşandığı karayolu ve hemzemin geçitinin olduğu kavşaktır. Kesintisiz trafik akışını sağlayacaktır. 2- Başpınar alt geçidi Projede daha çok Yuva-Karşıyaka mahallelerinin ileriye dönük geçişini hızlandırmak amacı ön planda tutulmuştur. 3- Etiler kavşağı alt geçidi Samsun yolu bölünmüşlüğünü ortadan kaldırılmalı şehir merkezi ile kesintisiz ulaşımı sağlamak için düşünülmüştür. Bütün projeler için zemin etüdü ihalesi yapılmıştır. Ön projeleri hazırlatılmış, zemin etüdlerinin bitirilmesi akabinde uygulama projeleri hazırlanacaktır. |
Kırıkkale MAHALLİ SANATÇILAR
Kırıkkale halk ezgilerinin yaşatılması ve derlemelerinin yapılarak unutulmamasının sağlanması konusunda en çok hizmeti geçenler Keskinli Hacı Taşan, Selman (Salman) Çoker, Ekrem Çelebi ve Kırşehirli Ali Çekiç’tir. Yörenin TRT repertuarına giren ezgilerinin büyük bir bölümü bu kaynak kişilerden derlenmiştir. Derleme yapan, bunları notaya alan kişiler arasında da Muzaffer Sarıözen, Halil Bedi Yönetken, Nida Tüfekçi, Yücel Paşmakçı, Hamdi Özbay’ın adları saygıyla anılmaktadır. Abdal/aşiret müziğinin Keskinli temsilcileri (TOKEL 1999; 122). Hacı Taşan, Aşır Çevik, Kamil Öge, Seyit Çevik, Seyfettin Taşan, Kudret Taşan, Metin Öge, Hakkı Baran, Haydar Baran, Kaya Keskin, Erol Cöke, Halil Cöke, Haydar Cöke, Muharrem Çevik, Sondur Taşan, Çetin İşten, Abidin Taşan, Nusret Taşan, Suat Taşan, Verdi Taşan’dır. Ayrıca Aşık Dede Bekar, Nuh Akgün, Nuri Erkaya, Bilal Tombak, Erol Tombak, Vedat Coke, Osman Başbozuk, Mustafa Erkuş, Kamil Abalıoğlu, Ekrem Aydostu, Cevdet Babacan, Fahri Çelebi, Mehmet Zabit, Naki Dinçel, Zeynel Atasoy. Yine Kırıkkale’de Kültür Müdürlüğü, Musiki Cemiyeti ve Kırıkkale Üniversitesi bünyesindeki halk müziği çalışmalarına ses, saz olarak iştirak etmiş veya halen bu çalışmalarını sürdürenler : Cemil Akçalı, Adnan Hamit Önal, Mehmet Sandalcı, Ferhat Akbal, Halil Erkal, Nurcan Çelik, Sevinç Berki, Menşure Tokgöz, Hasan Kılıçkaya, Nurettin Kılıçkaya, Fındık Kılıçkaya, Derya Erdek, Metin Erdek, Aylin Demirhan, Binnur Özbek, Halit Aktaş, Özlem Satık, Şerif Kaya, Mülayim Polat, Ömer Polat, Habip Altıntop, Hayati Özlük, Ünal Yıldırım, Seval Aldemir, Hasan Sazak, Arzu Işık, Sevda Nigar, Sevil Nigar, Sinan Altınışık, Bayram Pehlivanlı, Kürşat İlhan, Ali Tahsin Gün, Bülent Güngör, Erkan Asutay, Raif Kayıbal, Demet Us, Emine Kızıltan, Bekir Çil, Sadık Varan, Şerafettin Karakaya, Serhat Torun, Mehmet Kaçar, İsmail Alper Mayda, Cem Önal, Hasan Bolel, Yusuf Bahri Ulutaş, İlker Eroğlu |
TOPOĞRAFYA – MORFOLOJİK YAPI
DAĞLAR İl toprakları kuzeyindeki Çamlıca, Karakaya ve Kırıkkale tepelerinin ovaya indikleri meyil üzerinde bulunmaktadır. İl topraklarının denizden ortalama yüksekliği 700 m. dir. Kuzeybatı-güneydoğu yönünde uzanan Koçu Dağı 4 km genişlik ve 7 km uzunluğa sahip olup en yüksek noktası Yığlıtepe’dir (1278 m.) dir. Güney ve güneydoğuda Denek Dağ sırası Çoruhözü Vadisinin güneyinde Keskin ile İzzettin Köy arasında uzanmaktadır. En yüksek noktaları; Gavur Tepesi (1742 m.) ile Bozkaya Tepesi (1577 m.)‘dir. Bölgenin en uzun, en geniş ve en yüksek kütlesini oluşturur, uzunluğu 44 km, genişliği 30 km’dir. Kuzeydoğu-güneybatı yönünde uzanan Küre Dağ’ının en yüksek yeri Küre Tepesi (1450 m.) dir. OVALAR İl sınırları içinde ovalık alanlar çok azdır. En önemli Kırıkkale Ovasıdır. Kırıkkale Ovası; kuzeyde Çamlıca ve Karakaya tepelerine, güneyde de Denek Dağı’nın batısına kadar uzanmaktadır. Kuzeydeki tepeler ovaya meyilli bir şekilde inerek birleşir. Kırıkkale yerleşimin çekirdeği bu meyilde oluşmuştur. MKE Kurumu Fabrikalarının bulunduğu alan ise, Denek Dağı’na doğru daha dik olarak yükselmektedir. Kırıkkale Ovası doğudan batıya, yani Kızılırmak’ a doğru gittikçe genişler; en geniş yeri Çoruhözü Deresi’nin Kızılırmak’ a yaklaştığı yerde bulunur, buranın yüksekliği 750 m civarındadır. Kırıkkale Ovası’ndan başka, akarsular boyunca düzlükler görülürse de jeoformatik bakımdan pek önemli değildir. Bunun nedeni akarsu yatakları ile tepelerin yükselti farkının fazla oluşudur. Dağlar her yönden aşılmak suretiyle açılmış derin vadilerle ve parçalanarak yuvarlak ve bazen de sivri tepeler halinde gelmişlerdir. Bu tip tepelerin dağlara yaklaştıkça fazlalaştıkları görülmektedir. YAYLALAR Kırıkkale ili sınırları içerisinde, yükseklikleri 1200-1600 m arasında değişen yaylaları bulunmaktadır. Küre Dağı’ndaki Hodar, Bedesten, Kamışlı, Sarıkaya; Koçu Dağı’ndaki Koçu, Denek dağlarındaki Gümüşpınar, Pehlivanlı, Suludere, Yeşilkaya, Azgın yaylaları en önemlileridir. FLORA VE FAUNA 1. Bitki Örtüsü : İlde hakim bitki topluluğu steptir. Yüksek kısımlarda tahripten kurtulmuş, Kuzeyde Koçubaba, Güneyde Denek Dağı’nda bodur meşelerinden ve kısmen de ardıçtan oluşan ormanlık alanlar mevcuttur. Yöredeki bitkilerin büyük bölümü kurakçıl ve tozcul özelliktedir. İl topraklarında; Yavşan otu, susam, karanfil, papatya, haçlıçiçek, pelin, karadiken, sığır kuyruğu, sütleğen, çağ çiçeği, keven, üzerlik otu, nane, böğürtlen, ısırgan, hatmi, meyan otu, çöven otu, kuşburnu, madımak, ebe gömeci, hardal ve kekik kendiliğinden yetişen bitkilerin başlıcalarıdır. 2. Yaban Hayatı: Dağlık ve ormanlık alanların il genelinde büyük alan kaplamaması, yaban hayatı olumsuz yönde etkilemektedir. Koyun, keçi, sığır ilde yetiştirilen hayvan varlığını oluşturmaktadır. Av hayvanı olarak keklik ve yaban ördeği yaygındır. JEOLOJİK YAPI 1. Genel Jeoloji : Yöre; Volkanik olayların oluştuğu Keskin, Hirfanlı, Kesikköprü, Kırıkkale ve Kızılırmak boyunca uzanan “Kırşehir Masifi’nde” yer almaktadır. Kırşehir Masifi olarak adlandırılan Masifte; granit, homblengranıt, siyenit, monzonit, tonolit, ağlit, pegmatit, granodiyorit, kuvarslı diyorit, bitotit granitler mevcuttur. Bunları Kırıkkale ile Keskin arasında görmek mümkündür. 2. Deprem : Kırıkkale il toprakları 1., 2., 3., 4. Derece Deprem Bölgesi içinde yer almaktadır. İlin büyük bölümü 2. Derece Deprem Bölgesi içinde kalmaktadır. Güneybatıda Yahşıhan, Bahşılı ve Çelebi ilçeleri 3. Derece; Karakeçili ilçesi ise 4. Derece Deprem Kuşağı içerisinde yer almaktadır. 3. Yeraltı Zenginlikleri : Kırıkkale ili, maden cevherleri çeşitliliği yönünden zengin ancak rezerv itibariyle fakirdir. İldeki madenler aşağıda yer almaktadır. Cinsi İlçe Bucak/Köy Bakırlı Prit Demir Demir Demir Demir Demir Demir Kurşun Kurşun Kurşun Linyit Linyit Linyit Linyit Pirit Tuz Volfram Uranyum Mobilden Bentonit Çinko Keskin Keskin Keskin Keskin Balışeyh Delice Çelebi Keskin Keskin Keskin Keskin Keskin Balışeyh Merkez Yahşıhan Delice Çelebi Merkez Keskin Keskin Keskin - Beyobası Göhrenk-Yenimerdan Kavurgalı Kulaksız Büyükyağlı - - Kışla - - Kavurgalı Kulaksız Büyükyağlı - Çoğul - Çamlıdere - - - MTA tarafından Kırıkkale ve çevresinde yapılan araştırmalarda yukarıda ki rezervlerin dışında bölgede, asbest, mermer, fluorit, bakır, çinko, kromit ve manyezit varlığı tespit edilmiş, ancak bunlar düşük kalitede olduğundan işletmeye elverişli bulunmamış, planlama ve projelendirme çalışmalarında dikkate alınmıştır. 4. Toprak Yapısı ve Nitelikleri: İl topraklarını genelde kahverengi topraklar oluşturmaktadır. Kireç oranı oldukça yüksektir. Anakayası volkanik özellik gösterir. Bu topraklar çok engebeli alanlarda çukurumsu bölümlerde birikmiştir. Üzerlerinde çıplak volkanik kaya yüzeyleri görülür. Mineral bakımındın zengin olduklarından verimlidirler. Ayrıca güneyde akarsu kenarlarında alüvyon topraklar bulunur. Bunlar yer yer kalın örtüler oluşturur. Eğilimleri çok azdır. Tarla tarımına ve sulu tarıma elverişlidir. Yörenin az yağış alması ve kuraklık toprak oluşumunda önemli etmendir. |
SU YÜZEYLERİ VE KIYI ÖZELLİKLERİ
1. Göller: a- Doğal Göller: Kırıkkale il sınırları içinde doğal göl bulunmamaktadır., b- Yapay Göller : Kızılırmak üzerinde kurulan Kapulukaya Baraj Göleti ildeki en büyük yapay göldür. Kapulukaya Barajı’nın göl alanı 20.7 km2 dir. Enerji temini ve içme-kullanma ayrıca sanayi suyu temini amacıyla kurulan Kapulukaya Barajında göl hacmi 282 hm3 tür. Ayrıca Ahılı’da bulunan Çipi Göleti sulama amacıyla yapılmıştır. 304.000 m3 su hacmi ile 46 ha.’lık alanın sulanmasında kullanılmaktadır. 2. Akarsular: Kızılırmak: İldeki en önemli akarsu Kızılırmak’tır. Sivas’ın Zara ilçesinin doğusundaki dağlardan doğan Kızılırmak, il topraklarına güneyde Çelebi ilçesinden girer; kuzey yönünde akarak Merkez ilçede kuzeybatıya yönelir, il topraklarından çıkıp kuzeyde Çankırı-Kırıkkale il sınırını oluşturur. Kızılırmak’ın Hasandede – Hacılar arazileri üzerinde Kapulukaya Barajı kuruludur. Delice Çayı: Kızılırmak’ın en önemli kollarından biri Delice Çayı’dır. Yozgat sınırı boyunca bir müddet aktıktan sonra Delice ilçe merkezine yaklaşır. Daha sonra tekrar bu iki ilin sınırı boyunca güneydoğudan il topraklarını terk eder. Çayın il içerisinde kalan kesimi yaklaşık 50 km. uzunluğundadır. Çoruhözü Deresi: Kızılırmak’a doğudan karışan bir koldur. İzzettin Köyü’nün yukarı kısımlarından doğar. İzzettin-Balışeyh arasında demiryoluna paralel olarak merkez ilçeden geçer ve Kızılırmak’a karışır. Derenin güzergahı dahilinde tarım alanlarına büyük katkısı vardır. Dere üzerinde sulama amacıyla motopomplar yeralmaktadır. Uzunluğu 48 km’dir. Okun Deresi: Elmadağ’ın güney eteklerinden akan suların meydana getirdiği Balaban ve Sarılıöz Çayları, Kılıçlar Kasabası yakınlarında birleşerek Okun Deresi’ni meydana getirirler. Yaklaşık 13 km uzunluğa sahip olan Dere, Irmak Kasabası yakınlarında Kızılırmak’a kavuşur. Bu akarsulardan başka; yaz aylarında kuruyan bazı dere ve çaylar da vardır. Ahılı Deresi, Kuruçay Deresi, Yeni Çıkan Deresi bunlardan bazılarıdır. 3. İklim: Kırıkkale ili ılıman iklim kuşağında yeralmaktadır. Ancak bulunduğu alanın denizden uzak oluşu, günlük sıcaklık farkının bozkır olmasından dolayı değişmelere uğraması gibi nedenlerle iklim karasallaşmaktadır. SICAKLIK VERİLER YAĞIŞ VERİLER Ortalama Sıcaklık 12,3 ( C ) Ortalama Bulutluluk 4,7 En Yüksek Sıcaklık 39,7(C) 25.7.1972 Ort. Açık Gün Sayısı 98,4 En Düşük Sıcaklık -22,4(C) 16.1.1980 Ort. Kapalı Gün Say. 72,4 Ort. Yağış Miktarı 368,9 mm Ort.Donlu Gün Sayısı 2,3 Günlük En Çok Yağış 100,6mm (11.6.1997) Ort. Güneşleme Süresi 06,51’ Ort. Yağışlı Gün Say. 94,2 Ort. Nisbi Nem %61 Ort.Karla Örtülü Gün S. 16,3 En Düşük Nisbi Nem %2 En Yüksek Kar Örtüsü Kalınlığı 40 cm Sıcaklık: Yapılan gözlemlere göre; ortalama sıcaklık açısından en sıcak ay Ağustos (24.1 °C), en soğuk ay ise Aralık (-1.8°C) olarak belirlenmiştir. Aynı rasat süresi içerisinde maksimum sıcaklık 35.4°C ve minimum sıcaklık –10.8 °C olarak tespit edilmiştir. İlde yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk geçer. Yağış: Kırıkkale ili ülkenin yarı kurak bölgelerinden birinde yer almaktadır. İlde ortalama yağış miktarı 329.9 mm. dir. Yıllık yağışın %35 kış aylarında, %36’sı ise ilkbahar aylarında, %13’ü yaz aylarında ve %16’sı sonbahar aylarında düşmektedir. Ocak, Şubat ve Mart 2000’de yörede 35-40 yıldan beri görülmeyen şiddetli kış ve kar yağışı olmuştur. Rüzgar: Kırıkkale’de hakim rüzgar yönü kuzeydoğudur. Poyraz adı verilen bu rüzgar, yıl içinde en fazla 248 kez eser. En çok esen diğer rüzgarlar sırasıyla Güneybatı, Doğu ve Batı rüzgarlarıdır. Nisbi Nem: Kırıkkale ilinde ortalama nisbi nem %59’dur. En yüksek değer %79 ile Aralık ayında, en düşük 39 ile Temmuz ayındadır. Basınç: Kırıkkale ilinde ortalama basınç 930.6 mb.dır. Basınç ortalamasının en yüksek olduğu ay 934.1 mb ile Kasım, en düşük olduğu aylar ise 928.0 mb ile Temmuz ve Ağustos’tur |
BAHŞILI İLÇESİ TARİHİ VE COĞRAFİ YAPISI A) TARİHİ YAPISI Bahşili ilçesinin tarihi geçmişi hakkında elimizde yeterli kaynak bulunmamaktadır. Temennimiz ciddi bir bilimsel araştırma ile yörenin zengin tarihinin gün ışığına çıkarılmasıdır. Mevcut kaynaklardan edindiğimiz bilgilere göre ,Bahşili’ninde içinde bulunduğu Kırıkkale yöresi Anadolu’da Türkleşme –İslamlaşma sürecinde ilk açılan yerleşim bölgelerindendir. Öncesinde yüzlerce yıl çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Bugünkü Bahşili’ye temel teşkil eden yerleşim birimi eski adıyla Bahşili Köyü yeni adıyla Bahçeli mahallesidir. Bahşili Köy olarak ilk önce Bala ilçe’sinin bir nahiye’sine daha sonra sıra ile Kalecik ve Keskin İlçesine ve son olarak da Kırıkkale ilçesine,1989 tarihinde Kırıkkale’nin İl olması nedeniyle Kırıkkale’ye bağlanmıştır. 1984 tarihinde Belediye statüsünü kazanmasının ardından 1990 yılında çıkarılan bir Kanunla da ilçe olmuştur. Bahşili ismi ile ilgili çeşitli varsayımlar ileri sürülmekte ise de bunların arasında en fazla kabul göreni Sultan Murat’ın emrindeki bir grup askere “Orta Anadolu da kendinize bir yurt edinin”diyerek bağışta bulunduğu ve daha sonra bu toprakların Bahşili olarak anılmaya başlandığı şeklindeki rivayettir. B) COĞRAFİ YAPISI Bahşili İlçesi Kırıkkale şehir merkezine 5 ,Ankara’ya 80 ,Ankara-Kayseri yoluna ise 3 km mesafede,Türkiye’nin en uzun nehri olan Kızılırmak’a 11 km. kıyısı bulunan 243 km2 yüzölçümüne sahip 700 rakımlı bir yerleşim birimidir. İlçe kuzeyde Yahşihan,Güneyde Karakeçili ,Doğuda Kırıkkale ve Keskin ,Batıda ise Ankara’nın Elmadağ İlçeleri ile çevrilidir. İlçeye bağlı Karaahmetli Beldesinde bulunan Kızılırmak nehri üzerinde kurulu Kapulukaya Baraj gölünden içme ve kullanma amaçlı yararlanılması düşünülmektedir. Bahşili ilçesi engebeli bir arazi üzerinde kurulmuştur. İlçenin batısında yer alan Küre dağının yüksekliği 1552 metre olup, (1774 m. Rakımlı) Denek dağından sonra yörenin en yüksek dağıdır B-NÜFUS DURUMU lçemiz Merkez nüfusu 5.790 Karaahmetli kasabası nüfusu 1.353 Köylerimizin nüfusu ise 1.377 olup, toplam nüfus 8.515 ‘dir Bu nüfusun %49 nu erkek nüfus %51’ni ise kadın nüfus teşkil etmektedir. Nüfusun %65’i kentsel kesimde %35’i Kasaba ve köylerde yaşamaktadır. İlçe Nüfus Müdürlüğünde 19 adet aile kütüğü mevcut olup, 14.644 kadın 13.722 erkek olmak üzere toplam 28.366 kişi kaydı mevcuttur. İlçe sınırları içerisinde işsizlik ve tarıma elverişsiz olan kesimlerde nüfus göçü göze çarpmaktadır. Bu göçün yönü Ankara ve Büyük şehirlerdir. Nüfusun %47 lik dilimin 0-19 yaş grubu %47 lik diliminin 20-64 yaş grubu %6 lık dilimi ise 65 yaş ve üzerindekiler teşkil etmektedir. İlçe Merkezi ve bağlı Köylerimizin nüfus dağılımı 2000 yılı Nüfus sayımı kesin sonuçlarına göre aşağıya çıkarılmıştır |
BALIŞEYH İLÇESİ
A. İLÇENİN ADI, TARİHİ VE COĞRAFİ YAPISI 1. İLÇENİN ADI VE TARİHİ İlçe adını Oğuz Kayı Beyi Ertuğrul Gazi’nin yakın arkadaşı Şeyh Edebali’ nin diğer adı olan Balı-Şeyh’ten almıştır. Yerleşim tarihi 1230 -1258 yılları arasındadır. İlçede 13.yy. Selçuklu dönemine ait caminin bulunması bu tarihi doğrulamaktadır.(Kaynak Tarih Bilimcisi Prof. Mustafa Kafalı) 2. İLÇENİN COĞRAFİ YAPISI İlçenin kuzeyde Sulakyurt İlçesiyle 24 km., güneyde Keskin İlçesiyle 12 km., doğuda Delice İlçesiyle 35 km. ve batıda Kırıkkale Merkez İlçesiyle 47 km. mülki sınırları ile çevrilmiş olup, toplam 136 km. mülki sınırlara ve 615 km2 yüzölçümüne sahiptir. İlçeden geçen E-88 Devlet Karayolunun Ankara’yı Karadeniz ve Doğu İllerine bağlayan önemli yollardan biri olması ayrıca Devlet Karayollarına paralel olarak D.D.Y.’ nın geçmesi İlçenin önemini arttırmaktadır. İlçede genellikle karasal iklim sürmekte olup, yazları sıcak ve kurak, kışları genellikle soğuk ve kısmen kar yağışlıdır. Bölge tipik karasal iklimin hava şartlarına sahip olmakla beraber birkaç km. aralıkla değişik hava şartlarıyla karşılaşmak mümkündür. Kış ve ilkbahar mevsimlerinde vadi ve yüksek yamaçlarda sis olur. Bölgedeki hakim rüzgar yıldız ve poyrazdır. Bölgenin en yüksek kesimi güneyde bulunan Denek Dağı ile kuzeydoğuda bulunan Koçubaba Seydim tepesidir. Bu iki bölümde E-88 Devlet Karayoluna gelindikçe alçalan bir arazi kesimi mevcuttur. E-88 Devlet Karayolunun bulunduğu kısım düz ve ova görünümündedir. Bölge arazisinin hemen hemen tamamı tarım alanıdır. İlçe dahilinde en yüksek rakım 1140 m., en düşük rakım ise 872 m., ortalama rakım ise 1000 m.dir. Bölgede dağ olarak adlandırabileceğimiz Keskin İlçesi hududunu teşkil eden Denek Dağı 1140 m. dir. Bölgede Kenanbeyobası Köyünün Azgın Yaylası mevcut olup, yaylanın elektriği ve yolu mevcuttur. İlçenin Koçubaba-Ulaklı ve Selamlı Köyleri alanı meşe ormanları ile kaplıdır. Denek Dağı eteklerinde cılız fundalıklar ve meşelikler mevcuttur. B. İLÇENİN NÜFUS DURUMU İlçenin Merkez nüfusu 1935 yılı nüfus sayımına göre 372, 1960 nüfus sayımına göre 1.070, 1970 yılı nüfus sayımına göre 2.375, 1975 yılı nüfus sayımına 2.542, 1980 nüfus sayımına göre 2.154, 1985 yılı nüfus sayımına göre 2.463, 1990 nüfus sayımına göre nüfusu 2.078 dir.1997 yılı nüfus sayımına göre Merkez nüfusu 2.419, Koçubaba Kasabası nüfusu 811, Kulaksız Kasabası nüfusu 1.435 olup, köyler nüfusu toplamı 5.925, Belediyeler nüfus toplamı 4.665 dür. İlçenin toplam nüfusu 10.590 dır. 2000 yılı nüfus sayımına göre Merkez nüfusu 3.344, Koçubaba beldesi 1.450 ve Kulaksız beldesi 2.115’ dır. Köylerin nüfus toplamı ise 7.011 olup, toplam nüfus 13.920 kişi ile sonuçlanmıştır. C. İLÇENİN İDARİ YAPISI İlçe,1953 yılında bucak, 1972 yılında kasaba ve 20.05.1990 tarih ve 20523 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 3644 sayılı Kanunla İlçe statüsüne kavuşmuş olup, 18.08.1991 tarihinde ise Balışeyh Kaymakamlığı faaliyete geçmiştir. Vatandaş, Cumhuriyet Kanunlarına saygılıdır. İlçemiz bu haliyle Ülkemizde ihtiyaç duyulan Milli birlik ve beraberliğimizin en güzel örneklerinden ve Türkiye’nin aydınlık geleceğinin temel taşlarından birisidir. İlçeye bağlı 26 köy ve 2 kasaba bulunmaktadır. İlçe Merkezinde 3 mahalle, Koçubaba Kasabasında 3 mahalle, Kulaksız Kasabasında 3 mahalle olmak üzere 9 mahallesi vardır. D. İLÇENİN SOSYAL DURUMU İlçede Türk ailesine özgü gelenek ve görenekler sıcaklığını korumaktadır. Özellikle dini ve milli günlerde halkımız birbirlerine daha da yaklaşmaktadır. İlçe halkı hem kendi gelenek ve göreneklerini, giyim tarzlarını sürdürmek istemişler hem yurt içinde ve de yurt dışında çalışan yakınlarının etkisi ile modernleşmeye yönelmişler. Günün gereklerine uygun araçları kullanmaya başlayarak yeni bir toplum hayatının kurallarını benimsemişlerdir. Fakat genelde geleneksel Anadolu yaşayışı ve aile düzeni hakimdir. İlçe konut yönünden yetersiz olup, yeni yeni yapılaşmaya yönelmiş durumdadır. İlçede eskiden kalma hala kullanılan az sayıda toprak damlı evlerin dışında konutlar betonarme ve üstü çatı örtülüdür. İLÇEDE SAĞLIK HİZMETLERİ Balışeyh Sağlık Grup Başkanlığına bağlı Merkez, Koçubaba ve Kulaksız Sağlık Ocağı olmak üzere 3 sağlık ocağı mevcuttur. İzzettin, Battalobası, Beşbıçak, Hıdırşeyh ve Hüseyinbeyobası köylerinde Sağlık Evi bulunmaktadır. Merkez Sağlık Ocağımız 1200 m2. Üzerine kurulmuş köytipi olup, 4 daireli lojmanı mevcuttur. Ayrıca İlçemizde Ekim 2002 yılı içesinde 25 Yataklı Sağlık Merkezi açılmıştır. İlçede Sağlık Hizmeti Veren Binalar Balışeyh Sağlık Merkezi Balışeyh Merkez Sağlık Ocağı Koçubaba Sağlık Ocağı Kulaksız Sağlık Ocağı İzzettin Sağlık Evi Beşbıçak Sağlık Evi Battalobası Sağlık Evi Hıdırşeyh Sağlık Evi Hüseyinbeyobası Sağlık Evi E. İLÇENİN EĞİTİM VE KÜLTÜR DURUMU 1. Eğitim a. Örgün Eğitim : İlçe genelinde 13 İlköğretim ve 1 lise bulunmaktadır. 6 Köy İlköğretim Okulunda 154 öğrenciye 8 öğretmen tarafından birleştirilmiş sınıf eğitimi verilmektedir. 4 İlköğretim okulunda (1.kademe) toplam 471 öğrenciye 22 sınıf öğretmeni tarafından müstakil sınıf eğitimi verilmektedir |
ÇELEBİ İLÇESİ İLÇENİN ADI, TARİHİ VE COĞRAFİ YAPISI : 1- İLÇENİN ADI VE TARİHİ : Çelebi ilçesi,tarihi seyri kayıtlarında pek fazla görülmeyen bir beldedir. Kuruluşu ile ilgili pek çok rivayetler olan ilçenin çok eski tarihlere dayanan bir geçmişinin olduğu muhakkaktır. İlçe etrafında henüz ciddi manada bir kazı çalışması olmamakla birlikte,tesadüfen rastlanan mezarlıklar,bina temelleri,çok eski meyve ağaçları,kale kalıntıları ile çeşme yalakları bunu göstermektedir. Çelebi,Anadolu’nun Türkleşme ve İslamlaşma döneminin başlangıcı olarak bilinen Anadolu’nun, fethinin ilk zamanlarında şark’ı Garb’a bağlayan yolların en önemlisi olan Kırşehir-Ankara yolunun birkaç km yakınında bulunan ve karalık olarak bilinen mevkiinden iskan eden köylülerle meskun hale gelmiştir. Genelde ziraat le uğraşan bu insanların kurduğu köyün o günkü yerleri, Çelebi’ nin uzağında bir mezra hükmündedir. Daha sonraları ise Türkmen aşiretinin Harameyn koluna mensup bir kafile, diğer Türkmen diğer Türkmen kollarında adet olduğu üzere, Çelebi dağının çanağı olarak tarif edilen ve bu gün kavas özü olarak da bilinen yere gelerek yerleşmişlerdir. Hayvancılık ve Avcılıkla geçimlerini sağlayan Türkmenler için burası artık ileriye dönük yerleşim yeri olmuştur. Muhtemel bilgi ve rivayetlere göre merkezi hükümetin kabul ettiği ve kahyalık verdiği birim, Türkmenlerin oturduğu bu günkü Çelebi’ nin yeridir. Hükümet temsilciliğinin verilmesi ve Karalık’ ta oturan köylerin yukarı çelebiye bağlanması ile bu iki yerleşim birimi arasında tanışıklıklar, dostluklar, hısım ve akrabalıklar sonucu yavaş yavaş birleşme hareketliliğine girişilmiştir. Yukarıda Çelebi’ ye çıkan köylüler, Karalık’ ta bulunan arazilerini bırakmamış, yakın zamana kadar yazları tarla ve bahçe işlerinin çıktığı zamanlarda giderek ziraatlarına devam etmişlerdir. COĞRAFİ DURUMU Konumu itibariyle Çelebi dağı eteklerine kurulmuştur. Çelebi tepesinden bakıldığında,ova görünümünü vermektedir. Batısında Bala ve Karakeçili ilçeleri,kuzeyinde Keskin ilçesi,doğusunda ve güneyinde Kaman ilçesi ile sınırdır. Ankara’ya 115 km. Kırıkkale’ye 57 km. Kayseri yolu kavşağına (Keskin ilçesine doğru) 27 km mesafesi vardır. İlçenin yüzölçümü 180 km2 ,Rakımı 1275 metredir. İklimi, İç Anadolu bölgesinin tipik kara iklimine sahiptir. Kışları oldukça sert ve kar yağışlı,hava sıcaklığı kış boyunca genelde sıfırın altında seyreder. Yazları ise sıcak ve kurudur. İlkbahar mevsimi çok kısa sürer. Yağışlar az olduğundan yaz mevsiminde bitki örtüsü bozkır görünümünü alır. Yağışlar çoğunlukla sonbahar ve kış mevsiminde düşer. B- NÜFUS DURUMU 2000 yılında yapılan genel nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe merkezinin nüfusu kesin rakamlara göre 3333, köylerin toplam nüfusu ise 3877 dir. Genel toplam ise 7210 dur. 1997 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına göre bu rakamlar, ilçe merkezi için 4200, köyler için 2101 ve toplamda 6301 dir. Bunun sonucunda 1997 yılına göre ilçe merkezinde yaklaşık olarak % 20.2 oranında düşme, köylerde ise yaklaşık % 80 lik bir artış görülmektedir. Köyler arasında son nüfus sayımı sonuçlarına göre en fazla nüfusa sahip köy; (1328) kişi ile Alıcıyeniyapan, en az nüfusa sahip köy ise (71) kişi ile Kepirli köyü gelmektedir. NÜFUS DURUMU ( İlçe merkezi ile Köyler) İLÇE MERKEZİ 1997 2000 İLÇE MERKEZİ TOPLAMI 4200 3333 KÖYLERİN NÜFUS DURUMU 1-ALICIYENİYAPAN 310 1.328 2-ÇİFTEVİ 187 194 3-HACIYUSUFLU 174 194 4-HALİLDEDE 219 314 5-İĞDEBELİ 86 118 6-KALDIRIM 132 155 7-KARAAĞIL 126 111 8-KARAAĞAÇ 207 808 9-KARABUCAK 159 211 10-KARAHACILI 131 111 11-KARAYAKUP 151 147 12-KEPİRLİ 107 71 13-TİLKİLİ 112 115 TOPLAM 2.101 3.877 İLÇE MERKEZİ TOPLAMI 4.200 3.333 GENEL TOPLAM 6.301 7.210 C. İDARİ DURUMU Çelebi ilçesi mülki hudutları içinde bağlı 13 köy 1 adet merkez belediyesi ve 4 adet mahalle (Yenimahalle,Fatih.Barbaros ve Gülveren’dir) Teşkilatı olup köylere bağlı mezra,kom gibi yerleşim üniteleri ile kasaba bulunmamaktadır. Yerleşim dağınık değildir. 1997 2000 İLÇE MERKEZİ TOPLAMI 4200 3333 İLÇEYE BAĞLI KÖYLER 1-ALICIYENİYAPAN 310 1.328 2-ÇİFTEVİ 187 194 3-HACIYUSUFLU 174 194 4-HALİLDEDE 219 314 5-İĞDEBELİ 86 118 6-KALDIRIM 132 155 7-KARAAĞIL 126 111 8-KARAAĞAÇ 207 808 9-KARABUCAK 159 211 10-KARAHACILI 131 111 11-KARAYAKUP 151 147 12-KEPİRLİ 107 71 13-TİLKİLİ 112 115 TOPLAM 2.101 3.877 İLÇE MERKEZİ TOPLAMI 4.200 3.333 GENEL TOPLAM 6.301 7.210 D. SOSYAL DURUMU : a) Yerleşim : İlçe merkezi eski yıllarda gayri muntazam olarak uygulanmaya çalışılmış imar planının izlerini halen taşımaktadır. Belediye tarafından son yıllarda 300 hektarlık ilave imar planı hazırlanmıştır. Mevcut durum itibariyle cadde ve sokaklar dar, ham satıhlı ve düzensizdir. Konut sayısı ve standardı itibariyle köy tipi evler çoğunluktadır. Genellikle kerpiç ve nadiren betonarme yapı malzemesi kullanılmıştır. Ancak bu yapıların % 95’i kiremit kaplıdır. b) Sosyal Yaşantı : İlçede sosyal hayat fazla gelişmemiştir. Geleneksel aile toplantıları, düğün törenleri, bayramlar ve özellikle cenaze merasimlerine katılım ve taziye geleneği göze çarpan başlıca etkinliklerdir. c) İş ve Çalışma Hayatı : Halkın önemli bir bölümü ziraatle uğraşmaktadır. Bölge topraklarının % 75 ini ekime elverişli arazinin oluşturması bunda etkendir. Çok nadir olarak yapılmakta olan büyük ve küçük baş hayvancılığın gelişmesi için özellikle 1998 yılından günümüze oldukça önemli gelişmeler kaydedilmiştir. E. EKONOMİK DURUMU Halkın büyük çoğunluğu kuru ziraatle geçimini temin etmektedir. Yıllık hububat alımı 30.06.1990 yılında faaliyete geçen TMO Ajans müdürlüğünce yapılmaktaydı ,ancak TMO özelleşme çalışmaları nedeniyle İlçemizde kuruluşu bulunan TMO Ajans Müdürlüğü 30.10.2003 tarihinden itibaren kapatılmış ve alım faaliyetleri durdurulmuştur. Çelebi Tarım Kredi Kooperatifi, kendi binasında hizmet vermekte olup, 500 ton kapasiteli bir depoya sahiptir. Bir fırın, bir kasap, iki demirci dükkanı, beş bakkaliye, bir adet kırtasiye mevcuttur. Bunun yanında ilçede günlük 30 ton kapasiteli süt fabrikası vardır. F. EĞİTİM DURUMU İlçe merkezinde bir lise, bir de İlköğretim Okulu, Alıcıyeniyapan köyünde bir ilköğretim okulu mevcuttur. 12 Köyümüzde talebe yetersizliğinden dolayı okullar kapanmış durumdadır. Öğrenciler taşımalı sistemle Çelebi ve Yeniyapan ilköğretim okullarında eğitim görmektedirler. İlçede 2006-2007 öğretim yılı itibariyle toplam 246 ilköğretim öğrencisi, 55 adet lise öğrencisi vardır. Toplam öğretmen sayısı ise 38'dir. G. ULAŞIM-ALTYAPI DURUMU a) Yol : İlçe merkezini diğer ilçelere ve il merkezine bağlayan yollar asfalt olup, hepsi karayolları ağındadır. Köy yollarının toplam uzunluğu ise 95 km olup bunun, 57 km’si asfalt, 32 km’si stabilize, geri kalan 6 km ise ham yoldur. 10 köyümüzün asfalt yol ile bağlantısı vardır. b) Haberleşme: PTT hizmetleri ilçe merkezinde 901 hat kapasiteli santral, Alıcıyeniyapan köyünde 504, hat kapasiteli santraller vasıtasıyla telefon haberleşmesi sağlanmakta olup, telefonu olmayan bulunmamaktadır. Toplam kapasite 1405 ve toplam abone sayısı 820’ dir. Müsellim köyünde bulunan santralden ilçemize bağlı Kepirli, İğdebeli ve Karaağıl köyleri faydalanmaktadır. Çelebi dağı eteklerinde, ilçe merkezine yaklaşık olarak 1 km mesafede TV anten vericisi kurulmuştur. Söz konusu vericiden TV1,TV2,TV3 ile 2 adet özel TV yayınları izlenmektedir. Ayrıca Türk Telekom tarafından TV vericilerinin bulunduğu yere bir adet Türkcel ,Aycell ve Telsim vericisi konularak hizmete sunulmuştur. İlçe merkezinde, 490 m2 arazi üzerine yaklaşık 900 milyon keşif bedelli yeni ve modern hizmet binası yapımına 1991 yılında başlanmış, 1992 yılında faaliyete geçmiştir. c) Enerji : İlçe merkezi ve köylerin tamamında elektrik enerjisi mevcuttur. İlçede BEDAŞ işletme şefliğinde 1 sorumlu ve 4 teknisyen ,görev yapmaktadır.Teknik yönden tesis yatırımları Kırıkkale Müessese Müdürlüğünce yapılmaktadır. Arıza vuku bulduğunda Keskin işletme sorumluluğu’nca giderilmesi yoluna gidilmektedir. 2003 yılında toplam enerji sarfiyatı 820.416 KW, toplam tahsilat da 123.062.400.000 TL. olmuştur. d)İmar-Kanalizasyon : İlçe merkezinde 1995 yılı içerisinde Çelebi Belediyesi’nce imar uygulaması yapılmıştır. İlçe merkezinin bir bölümünde kanalizasyon mevcuttur. Buna karşı, Karaağaç,Çiftevi ve Hacıyusuflu köyleri haricinde diğer köylerimizde kanalizasyon mevcut değildir. İlçenin su ihtiyacı belediye’ye ait su depolarından temin edilmektedir. Mevcut iki adet su deposunda suyun depolanması cazibe ve direnç yoluyla olmaktadır. İlçede 500 abone bulunmaktadır. e) Sağlık : İlçe merkezinde bulunan Sağlık Ocağı ile merkez ve köylere sağlık hizmeti verilmektedir. Bunun yanında Alıcıyeniyapan’da bir Sağlık Evi bulunmaktadır. 8000 m2’lik bir arsa üzerinde merkez sağlık ocağında doktor bulunmamakla beraber 2 sağlık memuru, 2 hemşire, 2 ebe, 1 laboratuar teknisyeni, 1 hizmetli ve 2 şoför ile hizmet vermektedir. 1 ambulans aracı mevcuttur. İlçede diş tabibi bulunmamaktadır. MAHALLİ İDARELERİN DURUMU a) Belediye : İlçe merkezindeki Çelebi belediyesinden başka belediye bulunmamaktadır. 1968 yılında kurulmuştur. 2003 yılı bütçesi şöyledir; Cari Harcamaları : 412.375.267.000 TL. Yatırım Harcamaları : 98..000.000.000 TL. Transfer Harcamaları ise : 241.917.163.000 TL.dir. Belediye bünyesinde toplam 32 kadrolu personel,13 geçici işçi görev yapmaktadır. Bunların kadro dağılımları da şöyledir: 4 adet GİH sınıfı, 6 adet YHS, kadrolu personel bulunmaktadır. Halihazırda belediye ye ait 1 kamyon, 1 Traktör, 1 kepçe, 1 cenaze römorku, 1 binek otomobili ve 1 itfaiye aracı bulunmaktadır. a) Köyler : Köylerin kayda değer bir gelir kaynakları yoktur. Ancak İl Özel İdaresi tarafından yapılan yardımlar başlıca gelir kalemini oluşturur. Köylerimizde imece usulü ile bazı çalışmalar yapılmakta olup bu çalışmalara Kaymakamlık Köylere Hizmet ***ürme Birliği’nce de imkanlar nisbetinde yardımlar yapılmaktadır. 2003 yılı içerisinde 4 köye toplam 8.500.000.000 TL. yardım yapılmıştır. Bu yardımlarla mezarlık ihate duvarı Camii ve İmam evleri, Okulların bakım ve onarımları ile içme suyu temininde kullanılmıştır. Bunun yanında 1998 yılı içerisinde Köprüköy Sağ Sahil Sulama Birliğinin kurularak faaliyete geçmesi ile Kızılırmak kenarında bulunan köylerimizin ekonomik yönden kalkınmasında büyük katkısı olmuştur. Alıcıyeniyapan köyünde bulunan Yeniyapan İlköğretim okulu’na kalorifer tesisatı döşenmesi ve okulun bakım ve onarımı için İl Özel İdare tarafından 25 milyar lira ödenek tahsis edilmiş ve adı geçen okulun kalorifer tesisatı yapılmış, okulun genel bakım ve onarımı yapılmıştır. ASAYİŞ VE GÜVENLİK DURUMU İlçenin asayiş ve güvenliği İlçe Jandarma Komutanlığınca sağlanılmaktadır. Polis Teşkilatı kurulmamıştır. KAYMAKAMLIK İLETİŞİM Telefon : 0 318 414 54 65 Santral : 0 318 414 55 00 Faks : 0 318 414 52 27 |
DELİCE İLÇESİ
A- BÖLGENİN GENEL OLARAK TANITILMASI : 1- İLÇENİN ADI VE TARİHİ YAPISI İlçe merkezinde ÇÖMELEK KAYA adıyla bilinen bölgede çıkan tarihi kalıntılardan, ilçeye ilk yerleşenlerin HİTİT’ ler olduğu sanılmaktadır. Delice İlçesinin 1760-1780 yıllarında Osmanlı İmparatorluğunun Türkmen ve Yörük boylarını mecburi iskana tabi tutması sonucu Çorum ayanı Mahmut Bey tarafından görevlendirilen Demirci KARABEKİR ve KARADUMAN adlı şahısların obalarını toplayarak merkezin şimdiki adıyla KARABEKİR mahallesi olan bölgede bir köy kurdukları,kurucu KARABEKİR adına izafeten KARABEKİR adının verildiği bilinmektedir. Meydan Laruusse kayıtlarında ilçenin ilk adının PİRAN olduğu anlaşılmıştır. Şimdiki adını ise Delice Irmağından ve aynı adı taşıyan kuştan almıştır. 2- İLÇENİN COĞRAFİ YAPISI Delice İlçesi Doğu’da Sungurlu (Çorum) ve Yerköy (Yozgat), Batı’ dan Keskin (Kırıkkale) ve kısmen Balışeyh (Kırıkkale) ve kısmen de Sulakyurt (Kırıkkale)ilçeleriyle sınırlıdır. Bu sınırların sadece doğusunu Delice Irmağı çizmektedir. Başkaca bir tabi sınırı bulunmamaktadır. Çok arızalı olan bu kesimlerde sınır tepelik alanlardan geçmektedir. Kesin bir sınırlama yapmak oldukça güçtür. 750 Km2’lik bir alana sahip olan Delice İlçesi 34 derece doğu boylamı ile 40 derece kuzey enleminin kesiştiği noktada yer almaktadır. Yüksekliği 750 metredir. Yüzey şekilleri bakımından;Delice ırmağı, Kılıç Özü Vadileri,kuru dereler ve tepelik alanlardan olmak üzere üç grupta incelenebilir. DELİCE IRMAK VADİSİ Uzunluğu 308 km olan Delice Irmağının takriben 42 km uzunluğundaki bir kısmı ilçemiz alanından geçmektedir. Delice Irmağının bir kolu olan Kılıçözü ile birleştiği noktadan ilçe merkezine kadar olan kısımda vadi tabanı geniştir. Irmak Oligosen jipsli seyri takip ederek yatağını kolayca aşındırmıştır. Vadi yamaçları simetriktir. Yüksekliği doğu ve Batı’da 650 metreden başlar 750 metrede son bulur. İlçe merkezi yakınında vadi derinliği 100 metredir. Irmağın Delice İlçesinden (Merkez) Karaköseli köyüne kadar devam eden bölümündeki vadi tabanı daralarak 1 km’ lik bir genişlik gösterir. Karaköseli civarında bu genişlik 800 metredir. Yatağı kuarternere ait eski alivyonlardan ibarettir. Karaköseli köyü yakınında bölgemizi terk eden ve 650 metre yükseklikte akan Delice ırmağı bölgeyi terk ederek,kuzeyde Kula köyünde Kızılırmağa karışır. İlçe merkezi yakınında Delice Irmağının her iki tarafında şekiller görünür. takriben 675 metre yükseklikteki bu şekiller çakıl ve kumlardan ibarettir. Yamaç yüksekliği 650-750 metre arasında değişmekte olup,vadi derinliği Didiri (Sungurlu) köyü civarında 100 metredir. KILIÇÖZÜ VADİSİ Delice Irmağının bir kolu olan Kılıçözü’nün uzunluğu 76 km’dir. İlçe alanındaki kısmı takriben 13 km.’dir. Vadi tabanı genişliği Delice’ye yaklaşır . Vadi yamaçları yüksekliği 750-850 metre arasında değişir. Tatlıcak Köyü yakınında Delice Irmağına karışır. KURU VADİLER Sayıları bir hayli çok olup, Doğu’da Delice Irmağı, Güney’de Kılıçözü’ne kadar uzanmaktadır. Kuzey’de ve güney’de iki merkez etrafında toplanan vadiler her iki tarafa doğru adeta yıldızvari bir şekilde inerek platoyu parçalar. İlkbaharda akışı olan ve yazın tamamen kuruyan vadilerdir. Genellikle eğilimleri çok ve boyutları kısadır. TEPELİK ALANLAR Güney’de 750-1000 metre yükseklikte olan ve dağ olarak nitelendirilemeyecek olan tepelik alanlar Kırıkkale il sınırları içerisindeki Denek Dağı’nın uzantılarıdır. Kuzey’de Büyükyağlı Kasabası arasında çizilerek Ankara-Samsun karayolu üzerinden geçen bir doğrunun kuzeyinden itibaren tepelik alan başlar. Kuzeybatı yönünden gittikçe yükselerek Dağobası köyü yakınlarında 1200 metreye ulaşırlar. Bu alanda KOÇUBABA ve KARAGÜNEY dağlarının uzantılarındandır. Ayrıca, bu tepelik alanlarda aşınmalar neticesinde Peribacalarını anımsatan görüntüler oluşmuştur |
TOPRAK DURUMU
Çok meyilli yerlerde toprağın kalınlığı ince,az meyilli yerlerde ise orta sığdır. kahverengi topraklarda orta meyilli olanları çayır ve mera olarak (ekim %8),çok meyilli olanları(ekim %8-15) olanlarız yine mera olarak kullanılır. Kırmızı kahverengi topraklar vadilerde yer almış meyilli yok denecek kadar az, killi,tınlı-killi, granürler ve dağılabilir genç topraklardır. Bu topraklar tarla ziraatine, sulu ve kuru ziraate, sebze ve meyve yetiştiriciliğine elverişli olup,çayır ve mera olarak kullanılmaya çok uygundur. İlçe merkezinin doğusundan başlayarak Evliyalı köyüne kadar uzanan kumlu tınlı topraklarda bağcılık hakimdir. İlçenin en verimli ve kaliteli bağcılık alanını oluştururlar. BİTKİ ÖRTÜSÜ Step florası hakimdir. Kuraklığa uymuş bir durumda baharla beraber yeşeren bitkiler yaz başlarında sararıp solarlar. Kuraklığa uyum sağlamış yavşan,devedikeni, sığırkuyruğu, kekik ve keven gibi bitkiler görülmektedir. Büyükavşar Kasabası, Büyükyağlı Kasabası, Küçükavşar, İmirli, Meşeyayla, Kavak, Arbişli,Yaylayurt köyleri ile ilçe merkezindeki meşe koruları çok tahrip edilmiş orman kalıntılarıdır. Kuzey kesimlerindeki koru alanları orman görünümündedir. Bundan da güneye oranla daha yağışlı bir iklimin etkisinde bulunduğu anlaşılmaktadır. İlçede ciddi bir orman varlığından söz edilemez ise de son yıllarda halk tarafından ormana olan ilginin artması Belediyelerin ilgisi nedeniyle geniş çaplı ağaçlandırma çalışmaları yapılmış ve küçümsenmeyecek sahalar orman vasfına büründürülmüştür. İKLİM DURUMU İç Anadolu ikliminin belirli özellikleri olan sert step iklimi hüküm sürmektedir. Kara ikliminin hüküm sürdüğü bölgeler yazları sıcak ve kurak,kışları ise soğuk ve yağışlı geçmektedir. En sıcak ayı Temmuz ve Ağustos, en soğuk ayı ise Ocak ayıdır. İlçe de mevcut Meteoroloji memurluğu vasıtasıyla yalnızca yağış gözlemi yapılmakta iken 1998 yılı içerisinde Meteoroloji memurluğu İlçemizden kaldırılmıştır. B- İLÇENİN NÜFUS DURUMU 2000 yılında yapılan genel nüfus sayımına göre tespit edilen ilçe nüfusu aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir. ŞEHİR NÜFUSU KASABA VE KÖYLER NÜFUSU TOPLAM NÜFUS 10512 20530 31042 S.NO: MERKEZ-KASABA-KÖY ADI TOPLAM NÜFUS 01 Delice Merkez 10512 02 Alcılı 120 03 Arbişli 247 04 Baraklı 270 05 Bozköy 158 06 Büyükavşar Kasabası 1.714 07 Büyükyağlı Kasabası 4.238 08 Çatallı 60 09 Çatallıkarakoyunlu 135 10 Çerikli Kasabası 7.159 11 Coğul 109 12 Çongar 318 13 Dağobası 381 14 Derekışla 248 15 Doğanören 139 16 Elmalı 137 17 Evliyalı 177 18 Fadılobası 91 19 Gözükızıllı 90 20 Hacıobası 312 21 Halitli 1.345 22 Herekli 63 22 İmirli 78 23 Karaköseli 22 25 Karpuz 47 26 Kavak 107 27 Kocabaş 132 28 Kurtoğlu 95 29 Küçükavşar 206 30 Meşeyala 218 31 Şahçalı 58 32 Taşyazı 63 33 Tatlıcak 175 34 Tavaözü 90 35 Tekke 155 36 Yaylayurt 106 37 Yeniyapan 136 38 Sarıyaka 230 39 Akboğaz 190 40 Kuzayyurt 658 41 Ocakbaşı 109 42 Aşağı İhsangazili 144 İlçeye bağlı Pırıklı Köyü İçişleri Bakanlığının 19.08.1999 gün ve B050İLİ0060001-601-71-8 sayılı onayı ile kaldırılarak arazileri ilçeye bağlı Karpuz köyüne bağlanmıştır. C- İDARİ DURUM Keskin(Kırıkkale) ilçesine bağlı bir köy iken 1928 yılında bucak haline getirilen Delice, 1946 yılında Kırıkkale ilçe olunca buraya bağlanmış ve 1960 yılında 36 bağlı köy ile birlikte ilçe şekline getirilmiştir. Bugün Merkez Belediyesi dışında üç kasabasında da Belediye teşkilatı ve 38 köyü vardır. Kırıkkale’ye 54 Km. uzaklıkta olan ilçenin yüzölçümü 750 KM2,yüksekliği ise 750 metredir. DELİCE İLÇESİNE BAĞLI MERKEZ-KASABA-KÖYLER S.NO: ADI(MERKEZ-KASABA) KÖYÜN ADI İLÇEYE UZAKLIĞI 01 Delice Merkez 02 - Alcılı 6 Km. 03 - Arbişli 9Km. 04 Çerikli Merkez 10 Km. 05 Büyükavşar Merkez 15 Km. 06 Büyükyağlı Merkez 14 Km. 07 - Bozköy 23 Km. 08 - Çatallı Hamisbeyli 23 Km. 09 - Çatallı Karakoyunlu 22 Km. 10 - Meşeyayla 25 Km. 11 - Çongar 23 Km. 12 - Dağobası 30 Km. 13 - Derekışla 18 Km. 14 - Doğanören 9 Km. 15 - Elmalı 23 Km. 16 - Evliyalı 13 km. 17 - Fadılobası 12 Km. 18 - Gözükızıllı 27 Km. 19 - Hacıobası 10 Km. 20 - Halitli 25 Km. 21 - Herekli 16 Km. 22 - İmirli 28 Km. 23 - Karaköseli 35 Km. 24 - Karpuz 8 Km. 25 - Kavak 32 Km. 26 - Kocabaş 14 Km. 27 - Küçükavşar 25 Km. 28 - Kurtoğlu 20 Km. 39 - Sahçalı 25 Km. 30 - Taşyazı 20Km. 31 - Tatlıcak 22 Km. 32 - Tavaözü 21 Km. 33 - Tekke 30 Km. 34 - Yaylayurt 8 Km. 35 - Yeniyapan(Eskikışla) 26 Km. 36 - Baraklı 6 Km. 37 - Coğul 8 Km. 38 - Sarıyaka 13 Km. 39 - Kuzayyurt 19 Km. 40 - Akboğaz 15 Km. 41 - Ocakbaşı 30 Km. 42 - Aşağıihsangazili 12Km. |
KESKİN İLÇESİ
1-İLÇENİN GENEL OLARAK TANITILMASI A) TARİHİ VE COĞRAFİ YAPISI Kuruluş tarihi kesin olarak bilinmeyen Keskin ilçesinin tarihi belge ve seyahatnamelerden edinilen bilgilere göre eski bir tarihe sahip olduğu anlaşılmaktadır. Keskin, Denek Dağı yakınlarında kurulmuş olmasından dolayı önceleri Denek Madeni adını almış, daha sonra Keskin Madeni denilmiştir. Bilahare kısaltılarak KESKİN adını almıştır. Keskin ismi pek çok tarihi belgede belli bir yerleşim merkezinden çok şimdiki Elmadağ ile Kırşehir,Yozgat arasındaki coğrafi bölgeyi kastetmek üzere kullanılmıştır. Keskin adının nereden geldiği de kesin olarak bilinmemektedir. Evliya Çelebi, Seyahatnamelerinde Sivas Eyaleti’ ne bağlı Sancaklardan söz ederken Çorum Sancağı’ndan sonra Keskin Sancağı’ndan da söz etmektedir. Buna göre Keskin’ in yakınında bir Şehir olduğu, Keskin adının muhtemelen buradan geldiği sanılmaktadır. Ancak İlçeye 8 km. uzaklıktaki Ceritkale Köyü’nde Etilerden kalma kayalara oyulmuş mağaralar içinde bulunmuş olan kabartma boğa ve aslan resimlerinden, İlçenin tarihinin daha eskiye dayandığı anlaşılmaktadır. Anadolu’nun Türkleşmesi sürecinde Orta Asya’dan gelen Türk boyları,uygun buldukları yerlerde konaklayarak geleneksel yaşama biçimlerinden zamanla yerleşik düzene geçmiş,tarım,zanaat ve ticarete başlamışlardır. Ankara,Kırşehir ve yöresinde egemenlik süren Türk Beylikleri Osmanlı Devletinin Anadolu Birliğini tesis etme sürecinde Osmanlı egemenliğine girerek yaşamlarının sürdürmüşlerdir. Keskin, tarihimizde önemli görevler ifa etmiştir. Mustafa Kemal Atatürk’ ün Sivas Kongresi’nde alınan bir kararla Ankara’ ya intikalinde güzergahta bulunan Keskin eşrafı Kırşehir ile temas kurmuş, Atatürk’ ün yakın silah arkadaşı Ali Fuat CEBESOY’ da gizlice Keskin’ e gelerek güzergahı Keskinlilerle belirlemiştir. Padişah yanlısı olan Ankara Valisi ve Çorum Mutasarrıfı 17 Eylül 1919 da Sungurlu’ ya, oradan da Keskin’e gelmiştir. Ankara’ ya geçmekte olan Vali’ yi Elmadağ-Yahşihan arasında bulunan “Kılıçlar beli”n de Keskin ve Polatlı çeteleri ani bir baskınla etkisiz hale getirerek teslim almışlar ve Mustafa Kemal Atatürk’ e teslim etmişlerdir. Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları Ankara’ ya müteveccihen Sivas’ dan hareketle Kayseri’ ye, oradan da Kırşehir, Hacıbektaş ve Mucur yolu ile 25 Aralıkta Kaman’ a gelmişlerdir. Geceyi köy odasında geçiren Atatürk, Keskin’ in ileri gelenlerini Kaman’ a çağırmış o gece Ankara’ ya geçiş planlanmış, Kaman’ dan 26 Aralık Cuma günü hareketle Keskinlilerin koruma ve gözetiminde İğdebeli-Köprüköy yolu ile Bala’ ya gelinmiş, vaktin geç olması ve bölgenin Ormanlık olmasından dolayı Keskinli süvarilerle gece Beynam’ da geçirilmiş ve 27 Aralık 1919 da Dikmen sırtlarından Ankara ya girilmiştir. Milli Mücadele kararına gönülden katılan Keskin, böylece bu harekete destek vermiş, bu hareketin içinde fiilen yer alarak bu büyük şereften payını almıştır. Keskin halkı 1926’ da bir uçak satın alarak yeni Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ ne hediye etmiştir. KESKİN-1 adı verilen uçak, uzun yıllar Türk Ordusunda hizmet görmüştür. Keskin 1859 yılında Belediye, 1891 yılında Kırşehir Sancağına bağlı İlçe olmuştur. Yakın köy ve kasabalardan yapılan göçler sonunda nüfusu artmış ve kaza merkezi büyümüştür. B- ) COĞRAFİ YAPISI : Konum itibariyle Denek Dağı’nın 5 kilometre güneyinde At Tepesi ve Kartal Tepesi’nin yamaçlarında kurulmuştur. Kırıkkale İli’nin güneyinde, Ankara’ ya 100 kilometre mesafededir. Kırıkkale’ ye 27 km. uzaklıkta bulunmakta olup, Kırıkkale-Kayseri Devlet yolu üzerindedir. Yüzölçümü 1463 km kare ve rakımı 1140 m.dir. İlçemizin arazisi bir yayla görünümündedir. Güneybatıda Kızılırmak Vadisi ile Doğuda Delice Çayı arasında uzanır. Yaylanın güneydoğusunu Denek Dağı, Güneybatısını Böhrek Dağları çevrelemektedir. İlçenin güneybatısında Çelebi Dağı bulunmaktadır. İlçe arazisi küçük tepeler ve düzlüklerden oluşmuştur. Kuzeyde Kırıkkale İli ve Balışeyh İlçesi, doğuda Çiçekdağı ve Delice İlçesi, batıda Karakeçili İlçesi, güneyde Çelebi ve Kırşehir İli’nin Kaman ve Akpınar İlçeleri ile komşudur. Keskin’ de İçanadolu Bölgesi’nde görülen tipik kara iklimi hakimdir. Kışları oldukça sert ve yağışlıdır. Hava sıcaklığının kışın –20 dereceye kadar düştüğü görülür. Yazları ise hava sıcaklığı 40 dereceye kadar çıkar. İlkbahar mevsimi oldukça kısadır. Yağışlar az olduğundan yaz aylarının sonunda bir Bozkır görünümündedir. Yılın İlkbahar ve Sonbahar aylarında metrekareye düşen yağış ortalaması 300 mm.yi geçmez. Sıcaklık ortalaması ise 11 derecedir. C- ) NÜFUS DURUMU : 22 Ekim 2000 tarihinde yapılan Nüfus sayımının sonuçlarına göre; İlçe Merkez Nüfusu : 34.827 Kasaba ve Köylerinin Nüfusu : 24.040 İlçenin Toplam Nüfusu : 58.867 İlçede tarıma elverişli olan yerlerde nüfus yoğunluğu artmakta, toprağın tarıma elverişli olmadığı yörelerde azalmaktadır. İlçemizin sınırları içinde tarıma elverişsiz olan kesimlerde ciddi bir nüfus erozyonu görülmektedir. Yerleşim yerlerinden Keskin İlçe Merkezine, Kırıkkale’ ye , Ankara’ ya ve diğer il ve ilçelere, az miktarda da olsa yurtdışına göç olmaktadır. Bu göçler sebebiyle ilçe nüfusunda bir azalma görülmektedir. İlçe nüfusunun büyük bir kısmı tarım ve hayvancılıkla, çok az bir bölümü ise küçük el sanatları ile uğraşmaktadır. Nüfusun %60’ ı erkek, %40’ ı kadındır. Okuma yazma oranı %97 olarak tespit edilmiştir. |
D) İDARİ DURUM:
Keskin, 3587 Sayılı Yasa ile 17.08.1989 tarihinden itibaren Ankara İli’nden ayrılarak Kırıkkale İli’ ne bağlanmıştır. İlçemize bağlı kasaba iken 29.07.1991 tarihinde İlçe olan Çelebi nin ayrılması ile 14 köyümüz Çelebi İlçesi’ ne bağlanmıştır. 1990 Yılı Nüfus Sayımı neticesinde nüfusu 3229 olarak tespit edilen Konur Köyü 31.12.1991 tarih ve 91/39094 Sayılı karar ile belde statüsünü kazanmıştır. İlçemizin 3 kasaba 54 köyü bulunmakta iken ilçemize bağlı Uzunlar köyü idari bağlılığını değiştirerek Balışeyh ilçesine bağlanmıştır. İlçemize bağlı Küçükceceli Köyünde yaşayan kimsenin bulunmaması sebebiyle bu köyümüzün köy tüzel kişiliği kaldırılarak İlçemize bağlı Eroğlu köyüne bağlanmıştır. Köy sayımız 54 ten 52’ ye düşmüştür. 1997 Yılı Nüfus Sayımı neticesi nüfusu 2321 olarak tespit edilen Ceritmüminli Köyü 29.12.1998 tarih ve 98/50295-98/50221 Sayılı karar ile Belediyelik olmuştur. Keskin; 3 Kasabası ve 52 Köyü ile tipik bir İçanadolu İlçesidir. İlçe itibariyle Belediyelerin nüfusu aşağıda olduğu gibidir. Merkez : 6 Mahallesi mevcut olup, nüfusu 34.827 Konur : 4 Mahallesi mevcut olup, nüfusu 3.110 Köprüköy : 3 Mahallesi mevcut olup, nüfusu 3.836 Ceritmüminli : 3 Mahallesi mevcut olup, nüfusu 3.936 dır. Köyler genellikle İlçenin doğu ve güneydoğu yönünde, suyu bulunan yamaçlarda kurulmuş olup, toplu yerleşim düzeni hakimdir. E) SOSYAL DURUM 1-Kentleşme ve Konut İlçe Merkezinde İmar Planı, eski dönemlerde düzensiz uygulanmış olup, cadde ve sokakları dar ve gayri muntazamdır. Yapılaşma yetersizdir. Konutlar, İmar Planına uyulmadan bir veya iki katlı olarak yapılmıştır. Son yıllarda çok katlı yapılara da rastlanmaktadır. Köy evleri genel olarak taş ve kerpiçten yapılmıştır; iki veya en çok üç odalıdır. Ayrıca TOKİ evleri tamamlanarak hak sahiplerine teslim edilmiştir. 2-Sosyal Yaşantı Merkez ve Köylerde Sosyal Yaşantı fazla gelişmemiştir. Aile ziyaretleri, düğün, bayram türünde geleneksel alışkanlıklardan başka sosyal bir hareketlilik görülmemektedir. İlçede sinema ve tiyatro,mahalli gazete yoktur. Keskin FM adlı bir mahalli radyo yayın yapmaktadır. Bu radyonun yayınları Elmadağ ve Kaman ilçelerine kadar olan bir alanı kapsamaktadır. İlçe karıştıran mevkiinde Belediye Başkanlığınca piknik yerleri ,park,oyun alanları,halı daha,tenis kortu,hayvanat bahçesini kapsayan bir rekreasyon alanı yaptırılmıştır. F-İŞ VE ÇALIŞMA HAYATI: İlçede tarım dışında büyük miktarda işçi çalıştıran sanayi tesisleri olmadığından gizli işsizlik önemli bir sorun teşkil etmektedir. Belli başlı istihdam yerleri yol boyu tesisleri,un fabrikaları,tavukçuluk tesisleri,tekstil atölyesidir.Çalışan nüfusun tamamına yakın kısmı kendi işletmelerinde çalışmaktadır. İlçe merkezinde tarıma dayalı alet ve makinaları yapan küçük iş kolları mevcuttur, ancak bunlar geniş bir istihdam sahası teşkil etmemektedir. Küçük çaplı tamirhane ve atölye durumundadır. Özel sektöre ait tavukçuluk işletmeleri ile tekstil atölyesinin ekonomik krizden sonra yeniden faaliyete geçme hazırlıkları sonuç vermiş bunlardan tekstil atölyesi Kaymakamlığımızın girişimleri sonucu Belediye Başkanlığından alınarak Amerika Türk ortaklaşa yürütülen Figür Tekstile devredilmiş, 300 kişi kapasiteli bu atölyede 200 kalifiye işçi ve 100 geçici işçi ile çalışmalarına devam etmektedir. G - EĞİTİM VE KÜLTÜR DURUMU : Kırıkkale İli’ nin en eski ilçesi olan Keskin’ de çok eskilere dayalı köklü bir Eğitim ve Kültür yapısı mevcuttur. Harf devriminden önce İlçe Merkezinde ve yalnızca iki ayrı köyde medrese bulunmakta iken 1926 yılından sonra İlçemiz Merkez ve köylerinde yeni okullar açılabilmiştir. Okullaşma oranı %100 olmakla beraber öğrenci yetersizliği nedeniyle 38 köy okulu kapalıdır. Buralardaki öğrenciler merkezi okullara taşınmaktadır. İlçe halkından hemen hemen herkesin Kırıkkale İlinde akrabaları olduğundan pek çok öğrenci Kırıkkale’de öğrenimine devam etmektedir. 1- Yükseköğretim Kurumları: Kırıkkale Üniversitesine bağlı olarak ilçemizde 1994-1995 öğretim yılında bir meslek yüksek okulu açılmış olup,elektrik teknikerliği,tekstil teknikerliği,muhasebe,mahalli idareler,pazarlama bölümleri mevcuttur. Toplam 525 öğrenci öğrenime devam etmekte olup,14 akademik, 9 diğer personel olmak üzere toplam 23 kişi çalışmaktadır. Kredi ve Yurtlar Kurumu Müdürlüğü: Yüksek Öğrenim öğrencilerinin barınma ihtiyaçları Kredi ve Yurtlar Kurumuna bağlı kız ve erkek yurtları ile karşılanmaktadır. Erkek yurdu 162,kız yurdu 200 öğrenci kapasitelidir. Barınma yanında beslenme,sosyal faaliyetler ve spor ihtiyaçları da karşılanmaktadır. 2- Ortaöğretim Kurumları : İlçe merkezinde 1 genel lise,1 imam hatip lisesi, 1 METEM Lisesi, 1 sağlık meslek lisesi; Köprü Kasabasında 1 genel lise olmak üzere toplam 5 lise mevcuttur. 2006/2007 eğitim öğretim yılında sağlık eğitimi hariç ortaöğretim öğrenci sayısı: 301 kız, 492 erkek toplam 794 öğrencidir. Sağlık Meslek lisesi öğrenci sayısı: 46 erkek, 106 kız olmak üzere toplam 152 dir. Keskin Lisesi ve İmam Hatip Lisesinin öğrenci yurtları bulunmaktadır. Ayrıca ilçemizde orta ve yüksek öğretim öğrencilerine yönelik 2 adet özel yurt bulunmaktadır. Ortaöğretim kurumları öğretmen sayısı: Milli Eğitim Bakanlığı 72,sağlık eğitimi 19, toplam:91 dir. Ortaöğretim kurumları derslik sayısı: 45, sağlık eğitimi 7 toplam 52. Ortaöğretim öğrenci sayısı: 828 (sağlık eğitimi dahil) 3-İlköğretim Kurumları: İlçe merkezinde 7 adet, kasabalarda 3 adet ve köylerde 13 adet olmak üzere 23 adet ilköğretim okulunda eğitim ve öğretime devam edilmekte ve 49 köyden taşıma merkezlerine 580 öğrenci taşınmaktadır. İlçe ilköğretim okullarında 1428 kız, 1475 erkek olmak üzere toplam 2903 öğrenci öğrenim görmektedir. İlköğretim öğretmen sayısı: 124 dür. İlköğretim Kurumları derslik sayısı:149 dur. Toplam derslik sayısı: 207 dır. Toplam öğretmen sayısı: 196 dır. Toplam öğrenci sayısı: 3731 dir. 4 -Halk Eğitim Merkez Müdürlüğü: Önceki yıllarda Halk Eğitim Merkez Binası olmadığından Milli Eğitim Müdürlüğü binasında görev yapılmakta iken, 1990 yılında Keskin eşraflarından H. Ali EKİNCİ tarafından hibe edilen ve aslına uygun olarak restore edilen binada hizmet vermektedir. Halk Eğitim Merkez Müdürlüğü’nde 1 müdür, 4 kadrolu öğretmen, 1 memur ve 3 hizmetli görev yapmaktadır. Ayrıca 1 rehber öğretmen, 1 kadrolu öğretmen, 13 usta öğretici, 4 öğretmen dışardan geçici olarak görevlendirilmiştir. H- İLÇENİN KÜLTÜR VARLIKLARI: a) Haydar Sultan Türbesi: Keskin’in 22 km güneybatısında Haydar Sultan köyünde bulunan türbe külliyenin bir parçasıdır. Türbeden başka küçük bir cami,kuyu,hazire ve çeşme mevcuttur. Şu anda kapalı olan kuyunun bazı hastalıklara iyi geldiği söylenmektedir. Haydar Sultan’ın Hoca Ahmet Yesevi’ nin oğlu olduğuna inanılır. Türbe zamanla geçirdiği tamiratlar nedeniyle asıl özelliğini kaybetmiştir. Keskin Kaymakamlığı tarafından Selçuklu-Osmanlı Mimarisi özelliklerinde restore edilmektedir. b)Fişekhane Binası: Binanın ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Ankara Vilayet salnamesinde 1907 yılında askeri amaçlarla kullanıldığı yazmaktadır.Milli Mücadele yıllarında 1921-1925 arasında fişek fabrikası olarak kullanılmıştır. Şu anda İmam Hatip Lisesi olarak hizmet vermektedir. c)Kibrithane Binası: 1903 yılında kibrit fabrikası olarak kurulduğu bilinmektedir.Halen Halk Eğitim Merkezi olarak hizmet vermektedir. d)Taş Mektep(Kız Mektebi): 1913 yılında Kız Mektebi olarak yapılmış olup halen halk kütüphanesidir. e)Keskin Evleri: 1550 li yıllardan beri kaza olduğu bilinen keskin’de pek çok eski Türk evi mevcut olup bunlar tescilli kültür varlığı niteliğindedir.Genellikle iki katlıdır. Alt kat kagir,üst kat ahşap olarak yapılmıştır. Çatılar genellikle üçgen alınlıdır. Ara dolgular kerpiçtir. f)Çeşnigir Köprüsü: Köprü Beldesi ile Karakeçili arasında Kızılırmak üzerindedir. 1200 yıllarında yapılmış Selçuklu Devri eseridir. Köprünün baş kısmında han veya kervansaray kalıntıları bulunmaktadır. g )Sulu Mağara : İlçe merkezindedir.Erken Hıristiyanlık dönemi yerleşim alanı ya da başka söyleyişle yer altı şehridir. 1996 yılında MTA tarafından hakkında kapsamlı bir rapor hazırlanmış ve haritası çıkarılmıştır. h)Ceritkale Köyü kaya yerleşmeleri : M.Ö. 1500 yıllarında yerleşim yeri olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. i)Ortodoks Kilisesi: Geç dönem Ortodoks kilisesidir. Dört sütunlu haç planı şeması görünümündedir. Bu bölgede yaşayan ermeni ve Rumların kullandığı bilinmektedir. Bu azınlıklar mübadelede Anadolu’dan ayrılmıştır. j)Halk Oyunları : İlçemizin kendine özgü halay oyunu ile,Kültür Bakanlığı repertuarında mevcut bozlak türü derlenmiş türküleri mevcuttur. |
I- SPOR
Keskin İlçesi nüfusu yaş itibariyle genç bir nüfusa sahiptir. Genç nüfusun çoğunlukta olması, bu nüfusun boş zamanlarını değerlendirecek spor tesislerine ihtiyaç göstermektedir. Gerçi benzeri ilçelerle kıyasladığımızda mevcut stadyum çim ve tribünlüdür. İlçe halkının önemli ihtiyaçlarından olan Kapalı Spor Salonu yapılması 2001 yılı programına alınmış aynı yıl temeli atılmış olup çalışmalar devam etmektedir. Keskin Spor futbol kulübü 3. ligde oynarken bu sezon 1.amatör kümede mücadele etmektedir. İ- SAĞLIK HİZMETLERİ İlçe Sağlık Grup Başkanlığına bağlı 1 Devlet Hastanesi, 5 sağlık ocağı (Merkez, Köprü, Konur, C.Müminli, H.Ömer Solaklısı), 4 köy sağlık evi, 112 acil yardım ve kurtarma istasyonu bulunmaktadır. Merkez sağlık ocağında 3 doktor, 1 hemşire, 2 ebe, 1 ç.s.t, 4 sağlık memuru, 1 röntgen teknisyeni, 1 laboratuar teknisyeni, 1 memur, 2 şoför ve 5 hizmetli ile hizmet verilmektedir. Lojmanı vardır. Köprü Sağlık Ocağında 1 ebe, 1 sağlık memuru,1 memur ve bir ambulansla lojmanlı ve yeni hizmet binasında faaliyetine devam etmektedir. Konur sağlık ocağında 1 doktor,2 sağlık memuru, 1 ebe bulunmaktadır. SSK’ya ait eski belediye binasında çalışmaktadır. Ceritmüminli Sağlık ocağında 1 doktor,1 ebe, 1 Sağ. Memuru, 3 personel kendi hizmet binası ve lojmanında hizmet vermektedir. H.Ömer Solaklısı sağlık ocağında 1 ebe yeni hizmet binası ve lojmanda hizmeti devam ettirmekte olup,aracı yoktur |
SULAKYURT İLÇESİ
İlçe 15. Yüzyılda Kalecik Nahiyesine bağlı köy olarak Şeyh Şami tarafından kurulmuştur. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde, “...Orada ilerde Şeyh Şami köyüne geldik. Bu Çankırı toprağı Sivas Eyaleti arasında keskin için; Kalecik Nahiyesinde 200 evli mamur ve güzel bir köydür. Ama yine evleri toprağın içindedir.” demiştir. Evliya Çelebi Şeyh Şami için ise; “Asıl adı Hamza’dır. Hamzavi Tarikatı ondan kalmıştır. Nice kerametleri görülmüştür.” Diyerek onu methetmiştir.Yaptığı camiyi ve türbesini uzun uzun anlatarak konuya şöyle başlamıştır. Bu tekkede akla şu beyit geldi; “Hazreti Şeyh Şami’yi gelüp ziyaret eyledik; Çok şükür Hakka yine hüsn’i ibadet eyledik.” İlçenin Şeyh Şami ismi kuruluşundan 1940 yılına kadar sürmüş olup, 1940 yılında Konur ismini alarak Bucak merkezi haline gelmiştir. 1956 yılında Belediye kurulmuş ve 1960 yılında SULAKYURT adıyla Ankara İline bağlı İlçe merkezi olmuştur. 3578 Sayılı Yasa ile 1989 yılından itibaren ANKARA İlinden ayrılarak KIRIKKALE İline bağlanmıştır. Bölge 1071 Malazgirt Zaferinden sonra Türk toprağı olmuştur. Fetihten sonra önceleri Karatekin Bey’in idaresinde kalan bölge; Danişmet Oğulları Beyliğinin kontrolüne girmiş daha sonrada tamamen Anadolu Selçuklu Devleti’ne bağlanmıştır. Bu Devletin 1308’de yıkılmasından sonra İlhanlı’ların kontrolüne girmiştir. İlhanlılar’dan sonra Eretnaoğulları ve Kadı Burhaneddin’in idaresinde kalmıştır. Yıldırım Beyazıt tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. 1402 Ankara Savaşı’ndan sonra kısa bir süre Timur’un kontrolüne girdiyse de Çelebi Sultan Mehmed zamanında yeniden Osmanlı toprağı olmuştur. B- İLÇENİN COĞRAFİ YAPISI Karagüney Dağının kuzey eteklerinde kurulu olan İlçenin; yüzölçümü 741 Km. kare olup, denizden yüksekliği 830 metredir. İl Merkezine 52. Km. mesafesi olan İlçenin yıllık ortalama sıcaklığı 11 C. derecedir. Ortalama yağış miktarı ise 410 mm.dir. İlçeye kara iklimi hakim olup, tabi bitki örtüsünü bozkırlar teşkil eder. Akarsuları Kızılırmak ve Sulakyurt Çayı’dır. C- İLÇENİN NÜFUS DURUMU 22 Ekim 2000 tarihinde yapılan Genel Nüfus Sayımının resmi olmayan sonuçlarına göre İlçe merkezi nüfusu 6.344, köylerimizin nüfusu ise 10.136 olup, toplam 16.480 kişidir. Nüfusun %49’nu erkek nüfus, %51’ni ise kadın nüfus teşkil etmektedir. Nüfusun %30’u kentsel kesimde %70’i ise kırsal kesimde yaşamakta olup, nüfus yoğunluğu ise %25’tir. Nüfus yoğunluğu Kızılırmak vadisi ile Sulakyurt Çayının geçtiği vadilerdeki köylerde toplanmıştır. İlçe Nüfus Müdürlüğünde 62 adet aile kütüğü mevcut olup, 100.000 civarında nüfus kayıtlıdır. İlçe sınırları içerisinde tarıma elverişsiz olan kesimlerde nüfus göçü göze çarpmakta olup, bu göçün yönü Ankara’dır. 2000 yılı Genel Nüfus Sayımına göre İlçenin genç bir nüfusa sahip olduğunu görmekteyiz. Nüfusun %47’lik dilimini 0-19 yaş grubu, %47’lik dilimini 20-64 yaş grubu, %6’sını ise 65 yaş teşkil etmektedir. İlçe merkezi ve bağlı köylerin nüfus durumu aşağıya çıkarılmıştır |
KARAKEÇİLİ İLÇESİ
1- TARİHİ VE COĞRAFİ YAPISI a) Tarihi Karakeçili,Oğuzların 24 kolundan biri olan Bozok Kolundan Oğuzhan’ın büyük oğlu Günhan’ın mensup olduğu Kayı Boyu’nun en büyük aşireti olan Karakeçili Aşireti, 1219 yılında Ertuğrul Gazi önderliğinde 1225 yılına kadar Aras ırmağı sularıyla sulanan Pasin Ovasında kalıp sürmeli çukurunda kışlıyorlardı. Daha sonra buraya sığmayan ve göçlerle kalabalıklaşan Kayı’lar, Anadolu içlerine doğru göçe başlarlar. Karakeçili, Kayı Oğuzları, Anadolu kapıları Türklere açıldıktan sonra Azerbaycan üzerinden Doğu Anadolu’dan Anadolu’ya büyük göç dalgaları halinde girmeye başlarlar. Daha sonra yöreye gelip yerleşen Oğuz Türkmen boylarıyla sürmeli çukurunda Pasinleri, Ahlat’ı ve Suruç’u kışlak ve yaylak olarak kullanan Kayı’lar Ankara’ya gelip Karacadağ yöresini kendilerine yurt edinmişlerdir. İlhanlıların 1258 yılında Anadolu’ya girmeleri ve bu yöreyi ele geçirmeleri üzerine Ertuğrul Gazi, Kayı boyu ile birlikte Söğüt ve Domaniç yöresine göç ederek orada yerleşmişlerdir. Ancak Söğüt ve Domaniç’e gitmeyen Horasan Türkmen grubuna mensup kayı boyu Karakeçili cemaati bu günkü karakeçili’ yi kurmuşlardır. Osmanlı döneminde Ankara sancağına bağlı kalmış ve 1957 yılında Bala ilçesine bağlı iken belediye teşkilatına kavuşmuş olan Karakeçili, 25.05.1990 gün ve 3644 sayılı Kanun ile de ilçe olmuştur. b) Coğrafi Yapısı Kuzeyinde Bahşili, doğusunda Keskin ve Çelebi ilçeleri, güneyinde Ankara’nın Bala ilçesi ile çevrili olan Karakeçili 225 km2 yüzölçümlü olup, bunun 117 km2 si Tapuya tescillidir. Kırıkkale’ye 35 km, Keskin’e 30 km, Çelebi’ ye 25 km, Bala’ya 25 km ve Ankara’ya 95 km uzaklıktadır. İlçenin rakımı 1.100 dür. İklimi, İç Anadolu bölgesinin tipik kara iklimine sahiptir. Kışları oldukça sert ve kar yağışlı,hava sıcaklığı kış boyunca genelde sıfırın altında seyreder. Yazları ise sıcak ve kurudur. Yağışlar az olduğundan yaz mevsiminde bitki örtüsü bozkır görünümünü alır. Yağışlar çoğunlukla sonbahar ve kış mevsiminde düşer. 2-NÜFUS DURUMU : 2000 yılında yapılan genel nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe merkezinin nüfusu 7.851, köylerin (Akkoşan: 251, Sulubük: 194) toplam nüfusu ise 445 dür. Genel toplam ise 8.296 dır. 1997 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına göre bu rakamlar, ilçe merkezi için 6.063, köyler için (Akkoşan:251, Sulubük:209) 460 ve toplamda 6.523 dür. 3-İDARİ DURUMU : İlçe merkezi Kurtuluş,Zafer, Yeşilevler, Fatih Sultan Mehmet, Hoca Ahmet Yesevi, Yavuz Sultan Selim, Karşıyaka, M.Fevzi Çakmak olmak üzere toplam 8 mahalleye ayrılmıştır. İlçeye sadece Akkoşan ile Sulubük köyleri bağlıdır. Köylerimize bağlı Oba,Mezra ve Kom gibi yerleşim üniteleri ile kasaba bulunmamaktadır. Yerleşim dağınık değildir. 4-SOSYAL DURUMU : İlçede mülkiyeti Belediye’ye ait 20 dairesi olan 4 blok sosyal konut bulunmaktadır. Ayrıca 1 Otel (halen öğretmen evi olarak hizmet vermektedir), 1 düğün salonu 1 mezbahanesi mevcuttur. İlçemizde Emniyet ve Askerlik Şubesi hariç tüm kamu kurum ve kuruluşları mevcuttur. Halkın büyük bir kısmı geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlamaktadır. Her yıl kutlanan Karakeçili Uluslararası Kültür Şenliği, düğün törenleri bayramlar ve özellikle cenaze merasimlerine katılım ve taziye geleneği göze çarpan başlıca etkinliklerdir. İlçede 1992 yılında spor kulübü kurulmuş, 1999 da çim sahasına kavuşan Karakeçili Belediye Spor, halen 1.nci Amatör Kümede mücadele vermektedir. Folklor bakımından tüm orta Anadolu ile aynı özelliği taşır. İlçede yapılan düğünlerde azda olsa sinsin, cirit, güreş ve başka türden oyunlar oynanmaktadır. Ancak bu kültür değerlerimiz zaman içerisinde unutulmak ve giderek yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu nedenle 2003 yılında dokuzuncusu düzenlenen “Karakeçili Uluslar arası Kültür Şenliği” nin bir amacıda bu unutulmaya yüz tutmakta olan kültür değerlerimizi yeniden canlandırmaktır. |
5-EKONOMİK VE MALİ DURUMU :
İlçede ekonomik hayatta tarımın önemli bir yeri vardır. Kısmen modern ve sulu tarım yapılmaktadır. Halkın büyük çoğunluğu kuru ziraatle geçimini temin etmektedir. Hububat alımları ilçe merkezinde bulunan TMO Ajans müdürlüğünce yapılmaktadır. Söz konusu Ofis 1.000 tonluk malzeme deposu,5.000 tonluk maydü depo, 10.000 tonluk yarı mekanik depo,26.000 tonluk kapalı depo ile 60.000 tonluk elektronik basküle sahiptir. Aralık 2003 ayı sonu itibariyle 19.250 ton hububat mevcuttur. 2003 yılı alımı : 1.997.460 kg. olmuştur. Tarım Kredi Kooperatifince 2003 yılı Aralık ayı sonu itibariyle ; 750 ton kimyevi gübre,2.100 kg.Zirai mücadele ilacı, 3.100 kg.madeni yağ, 124.000 Lt. akaryakıt dağıtılmıştır. Özel sektör tarafından kurulmuş olan Tadım Kuruyemiş de 6.500 tonluk Ayçekirdeği depolama ve kavurma tesisi ile bu alanda faaliyet göstermektedir. İlçede Pazartesi günleri geniş çaplı Pazar kurulmaktadır. Ayrıca ilçede küçük çaplı da olsa sanayi mevcut olup her türlü araç tamir ve bakımı yapılabilmektedir. İlçemiz toprakları tarıma elverişli olup 225.000 dekar arazisi mevcuttur. Bunun 127.360 dekarı ekilebilir arazidir. Kalan kısımları fundalık,çayır-mera ve tarım dışı arazilerden oluşmaktadır. Son yıllarda Kaymakamlığın öncülüğünde Tarım teşkilatının katkılarıyla meyvecilik teşvik edilmiş, 1999 yılı içinde toplam 6 aileye birer sera verilmiştir. 1998 yılı içinde Kaymakamlığımız S.Y.D.Vakfı tarafından 17 aileye ithal süt ineği dağıtımı yapılmış, 1999 yılında da gelen inek ve koyun projesi birleştirilmiş olup toplam 32 aileye süt ineği dağıtılmıştır. 2002 yılı içerisinde Kaymakamlığımız S.Y.D.Vakfı ile Tarım İlçe Müdürlüğümüz tarafından 1.200 adet ceviz fidanı dağıtımı yapılmıştır. Ayrıca mülkiyeti İl Özel İdaresine ait ilçenin Eğribük mevkiinde bulunan 2.907,5 dönüm arazi için Anaç meyve bahçesi ve Yem Bitkisi yetiştirilmek üzere Valilik Yerel bir bütçesinden Karakeçili 75.Yıl Tarımsal Kalkındırma Kooperatifine 385 ton çiftlik gübresi alımı için toplam 4.620.000.000 TL.para aktarılmıştır. Bu meblağ ile hem söz konusu gübre alınmış, hem de 1.600 adet muhtelif meyve fidanı (elma,armut,şeftali,nektarin) dikilmiştir. Buna ilave olarak adı geçen 75.Yıl Tarımsal Kalkındırma Kooperatifi’nce 2000 yılı içinde 100 aileye toplam 200 süt ineği dağıtılmıştır. Kırsal alanlarda yaşayan insanların Sosyo-Ekonomik yönden kalkındırılması, doğdukları yerde doyurulması ilkesi çerçevesinde, İlçe ve bağlı köylerdeki çiftçilerin, geleneksel tarım kültürünün değiştirilmesi, atıl işletme kapasitesi ile aile işgücünün ekonomiye kazandırılması ve köyden kente göçü önlemek, başta günden güne zarar etmekte olan çiftçimizin, tarım işçilerimizin, ihracatçımızın ve milli ekonomimizin kalkınmasına büyük yararlar sağlayacak ve verimsiz olan yüksek meyilli, kıraç ve killi yapıda olan İlçe hazine arazilerinin değerlendirilmesini sağlamak amacıyla 17.000 dönümlük Kapari projesi hazırlanarak ilk etapta 310 dönüm hazine arazisi Kaymakamlık adına tahsis ettirilerek Kamu Kurum ve kuruluşlarına 10 ‘ar dönümlük parseller halinde paylaştırılmıştır. Daha sonra 100 ‘er M2 ‘lik iki adet sera İlçe Tarım Müdürlüğü ile İlçe Jandarma Komutanlığına ait yerlere kurdurularak içerisine Kapari tohumu ekilmiştir. Buradan elde edilecek fidanlar ilk etapta 310 dönümlük yere dikilecektir. Ayrıca İlçede Kapari bitkisinin doğal şartlarda yetiştiği tespit edilmiştir. Bundan başka İlçe Eğribük mevkiinde 96 dekar alana Paulownia (Kral Ağacı) projesi yapılmıştır. Bunun için Belediye Başkanı, İlçe Tarım Müdürü ve Fen Memurundan oluşan ekip Çorum İli Osmancık İlçesine gönderilerek ön araştırma yaptırılmıştır. İlk etapta Nisan-2003 tarihinde toplam 60 dekar alana 1.500 adet Paulownia fidanı dikilmiştir. Kaman İlçesinden 1.200 adet aşılı ceviz fidanı getirilerek S.Y.D.V. tarafından projeli olarak 6 vatandaşa, ayrıca projesiz olarak da 17 vatandaşa çeşitli sayıda dağıtımı yapılmıştır. 2.000 adet ceviz tohumu Kaman İlçesinden getirilerek İlçe Tarım Müdürlüğü ve Kaymakamlık Lojmanı bahçesine fidan elde etmek üzere ekilmiştir. İlçede daha önce tarımı yapılmayan çeltik (Pirinç) bitkisi için Osmancık İlçesinden uzman kişiler davet edilerek Kızılırmak kenarında bulunan ve mülkiyeti Özel İdareye ait araziye ve vatandaşların Akkoşan mevki kanal altındaki tarlalarında ekilebilecek yerler tespit edilerek ilk etapta 200 dekarlık bir alana demanstrasyon olarak pirinç ekilmiştir. Söz konusu projelerle ilgili ayrıntılı bilgiler aşağıya çıkarılmıştır. |
KAPARİ
Başlanılan Dak. : 310 da. Başlama Tarihi : Mart-2003 Beklenen Gelir : 200.000 $ (2006 yılında) Faydalanacak Aile Sayısı : Köylere Hizmet ***ürme Birliği 2004 Yılı Hedefi : 2.000 da. Başlama Tarihi : Mart-2004 Beklenen Gelir : 1.000.000 $ (2007 yılında) Faydalanacak Aile Sayısı : Köy.Hiz.***ür.Birliği ile 28 Çiftçi Ailesi Proje Süresi : 5 Yıldır 2007 Yılı Hedefi : 20.000 da. Beklenen Gelir : 20.000.000 $ Faydalanacak Aile Sayısı : 250 Çiftçi Ailesi PAULOWNİA (KRAL AĞACI) Ekilen Alan : 60 da. Başlama Tarihi : Nisan-2003 Ekilen Fidan Sayısı : 1.500 Adet Beklenen Gelir : 330.000 $ (2013 yılında) ÇELTİK Başlanılan Dak. : 200 da. Başlama Tarihi : Mart-2003 Beklenen Gelir : 100.000.000.000 TL. Faydalanacak Aile Sayısı : Köylere Hizmet ***ürme Birliği Proje Süresi : 10 Yıldır 2004 Yılı Hedefi : 2.000 da. Başlama Tarihi : Mart-2004 Beklenen Gelir : 1 Trilyon Türk Lirası Faydalanacak Aile Sayısı : 15 Çiftçi Ailesi İlçede genel olarak buğday, arpa, nohut, mercimek, ayçiçeği Pancar,Kimyon,Mısır ve fasulye ekilmektedir. Ayrıca az miktarda sebze, meyve ve bağcılık da yapılmaktadır. 6-TARIM VE HAYVANCILIK DURUMU : İlçenin ekonomik yapısında en önemli yeri tarım ve hayvancılık işgal etmektedir. Tarım içinde hububat tarımı ağırlıklıdır. İlçede daha ziyade kuru tarım hakimdir. Sulanabilir arazilerde şeker pancarı ile fasulye ekimi yapılmaktadır. Hububatta buğday, arpa,mercimek, nohut ve ayçiçeği sıralanmaktadır. İlçede meyve ve sebze üretimi aile işletmeciliği şeklindedir. Ticari bir potansiyele sahip değildir. İlçede hayvancılık büyükbaş hayvan besiciliği ağırlıklı olup, son yıllarda süt sığırcılığı gelişme arz etmektedir. 3-İDARİ DURUMU : İlçe merkezi Kurtuluş,Zafer, Yeşilevler, Fatih Sultan Mehmet, Hoca Ahmet Yesevi, Yavuz Sultan Selim, Karşıyaka, M.Fevzi Çakmak olmak üzere toplam 8 mahalleye ayrılmıştır. İlçeye sadece Akkoşan ile Sulubük köyleri bağlıdır. Köylerimize bağlı Oba,Mezra ve Kom gibi yerleşim üniteleri ile kasaba bulunmamaktadır. Yerleşim dağınık değildir. |
4-SOSYAL DURUMU :
İlçede mülkiyeti Belediye’ye ait 20 dairesi olan 4 blok sosyal konut bulunmaktadır. Ayrıca 1 Otel (halen öğretmen evi olarak hizmet vermektedir), 1 düğün salonu 1 mezbahanesi mevcuttur. İlçemizde Emniyet ve Askerlik Şubesi hariç tüm kamu kurum ve kuruluşları mevcuttur. Halkın büyük bir kısmı geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlamaktadır. Her yıl kutlanan Karakeçili Uluslararası Kültür Şenliği, düğün törenleri bayramlar ve özellikle cenaze merasimlerine katılım ve taziye geleneği göze çarpan başlıca etkinliklerdir. İlçede 1992 yılında spor kulübü kurulmuş, 1999 da çim sahasına kavuşan Karakeçili Belediye Spor, halen 1.nci Amatör Kümede mücadele vermektedir. Folklor bakımından tüm orta Anadolu ile aynı özelliği taşır. İlçede yapılan düğünlerde azda olsa sinsin, cirit, güreş ve başka türden oyunlar oynanmaktadır. Ancak bu kültür değerlerimiz zaman içerisinde unutulmak ve giderek yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu nedenle 2003 yılında dokuzuncusu düzenlenen “Karakeçili Uluslar arası Kültür Şenliği” nin bir amacıda bu unutulmaya yüz tutmakta olan kültür değerlerimizi yeniden canlandırmaktır. 5-EKONOMİK VE MALİ DURUMU : İlçede ekonomik hayatta tarımın önemli bir yeri vardır. Kısmen modern ve sulu tarım yapılmaktadır. Halkın büyük çoğunluğu kuru ziraatle geçimini temin etmektedir. Hububat alımları ilçe merkezinde bulunan TMO Ajans müdürlüğünce yapılmaktadır. Söz konusu Ofis 1.000 tonluk malzeme deposu,5.000 tonluk maydü depo, 10.000 tonluk yarı mekanik depo,26.000 tonluk kapalı depo ile 60.000 tonluk elektronik basküle sahiptir. Aralık 2003 ayı sonu itibariyle 19.250 ton hububat mevcuttur. 2003 yılı alımı : 1.997.460 kg. olmuştur. Tarım Kredi Kooperatifince 2003 yılı Aralık ayı sonu itibariyle ; 750 ton kimyevi gübre,2.100 kg.Zirai mücadele ilacı, 3.100 kg.madeni yağ, 124.000 Lt. akaryakıt dağıtılmıştır. Özel sektör tarafından kurulmuş olan Tadım Kuruyemiş de 6.500 tonluk Ayçekirdeği depolama ve kavurma tesisi ile bu alanda faaliyet göstermektedir. İlçede Pazartesi günleri geniş çaplı Pazar kurulmaktadır. Ayrıca ilçede küçük çaplı da olsa sanayi mevcut olup her türlü araç tamir ve bakımı yapılabilmektedir. İlçemiz toprakları tarıma elverişli olup 225.000 dekar arazisi mevcuttur. Bunun 127.360 dekarı ekilebilir arazidir. Kalan kısımları fundalık,çayır-mera ve tarım dışı arazilerden oluşmaktadır. Son yıllarda Kaymakamlığın öncülüğünde Tarım teşkilatının katkılarıyla meyvecilik teşvik edilmiş, 1999 yılı içinde toplam 6 aileye birer sera verilmiştir. 1998 yılı içinde Kaymakamlığımız S.Y.D.Vakfı tarafından 17 aileye ithal süt ineği dağıtımı yapılmış, 1999 yılında da gelen inek ve koyun projesi birleştirilmiş olup toplam 32 aileye süt ineği dağıtılmıştır. 2002 yılı içerisinde Kaymakamlığımız S.Y.D.Vakfı ile Tarım İlçe Müdürlüğümüz tarafından 1.200 adet ceviz fidanı dağıtımı yapılmıştır. Ayrıca mülkiyeti İl Özel İdaresine ait ilçenin Eğribük mevkiinde bulunan 2.907,5 dönüm arazi için Anaç meyve bahçesi ve Yem Bitkisi yetiştirilmek üzere Valilik Yerel bir bütçesinden Karakeçili 75.Yıl Tarımsal Kalkındırma Kooperatifine 385 ton çiftlik gübresi alımı için toplam 4.620.000.000 TL.para aktarılmıştır. Bu meblağ ile hem söz konusu gübre alınmış, hem de 1.600 adet muhtelif meyve fidanı (elma,armut,şeftali,nektarin) dikilmiştir. Buna ilave olarak adı geçen 75.Yıl Tarımsal Kalkındırma Kooperatifi’nce 2000 yılı içinde 100 aileye toplam 200 süt ineği dağıtılmıştır. Kırsal alanlarda yaşayan insanların Sosyo-Ekonomik yönden kalkındırılması, doğdukları yerde doyurulması ilkesi çerçevesinde, İlçe ve bağlı köylerdeki çiftçilerin, geleneksel tarım kültürünün değiştirilmesi, atıl işletme kapasitesi ile aile işgücünün ekonomiye kazandırılması ve köyden kente göçü önlemek, başta günden güne zarar etmekte olan çiftçimizin, tarım işçilerimizin, ihracatçımızın ve milli ekonomimizin kalkınmasına büyük yararlar sağlayacak ve verimsiz olan yüksek meyilli, kıraç ve killi yapıda olan İlçe hazine arazilerinin değerlendirilmesini sağlamak amacıyla 17.000 dönümlük Kapari projesi hazırlanarak ilk etapta 310 dönüm hazine arazisi Kaymakamlık adına tahsis ettirilerek Kamu Kurum ve kuruluşlarına 10 ‘ar dönümlük parseller halinde paylaştırılmıştır. Daha sonra 100 ‘er M2 ‘lik iki adet sera İlçe Tarım Müdürlüğü ile İlçe Jandarma Komutanlığına ait yerlere kurdurularak içerisine Kapari tohumu ekilmiştir. Buradan elde edilecek fidanlar ilk etapta 310 dönümlük yere dikilecektir. Ayrıca İlçede Kapari bitkisinin doğal şartlarda yetiştiği tespit edilmiştir. Bundan başka İlçe Eğribük mevkiinde 96 dekar alana Paulownia (Kral Ağacı) projesi yapılmıştır. Bunun için Belediye Başkanı, İlçe Tarım Müdürü ve Fen Memurundan oluşan ekip Çorum İli Osmancık İlçesine gönderilerek ön araştırma yaptırılmıştır. İlk etapta Nisan-2003 tarihinde toplam 60 dekar alana 1.500 adet Paulownia fidanı dikilmiştir. Kaman İlçesinden 1.200 adet aşılı ceviz fidanı getirilerek S.Y.D.V. tarafından projeli olarak 6 vatandaşa, ayrıca projesiz olarak da 17 vatandaşa çeşitli sayıda dağıtımı yapılmıştır. 2.000 adet ceviz tohumu Kaman İlçesinden getirilerek İlçe Tarım Müdürlüğü ve Kaymakamlık Lojmanı bahçesine fidan elde etmek üzere ekilmiştir. İlçede daha önce tarımı yapılmayan çeltik (Pirinç) bitkisi için Osmancık İlçesinden uzman kişiler davet edilerek Kızılırmak kenarında bulunan ve mülkiyeti Özel İdareye ait araziye ve vatandaşların Akkoşan mevki kanal altındaki tarlalarında ekilebilecek yerler tespit edilerek ilk etapta 200 dekarlık bir alana demanstrasyon olarak pirinç ekilmiştir. Söz konusu projelerle ilgili ayrıntılı bilgiler aşağıya çıkarılmıştır. KAPARİ Başlanılan Dak. : 310 da. Başlama Tarihi : Mart-2003 Beklenen Gelir : 200.000 $ (2006 yılında) Faydalanacak Aile Sayısı : Köylere Hizmet ***ürme Birliği 2004 Yılı Hedefi : 2.000 da. Başlama Tarihi : Mart-2004 Beklenen Gelir : 1.000.000 $ (2007 yılında) Faydalanacak Aile Sayısı : Köy.Hiz.***ür.Birliği ile 28 Çiftçi Ailesi Proje Süresi : 5 Yıldır 2007 Yılı Hedefi : 20.000 da. Beklenen Gelir : 20.000.000 $ Faydalanacak Aile Sayısı : 250 Çiftçi Ailesi PAULOWNİA (KRAL AĞACI) Ekilen Alan : 60 da. Başlama Tarihi : Nisan-2003 Ekilen Fidan Sayısı : 1.500 Adet Beklenen Gelir : 330.000 $ (2013 yılında) ÇELTİK Başlanılan Dak. : 200 da. Başlama Tarihi : Mart-2003 Beklenen Gelir : 100.000.000.000 TL. Faydalanacak Aile Sayısı : Köylere Hizmet ***ürme Birliği Proje Süresi : 10 Yıldır 2004 Yılı Hedefi : 2.000 da. Başlama Tarihi : Mart-2004 Beklenen Gelir : 1 Trilyon Türk Lirası Faydalanacak Aile Sayısı : 15 Çiftçi Ailesi İlçede genel olarak buğday, arpa, nohut, mercimek, ayçiçeği Pancar,Kimyon,Mısır ve fasulye ekilmektedir. Ayrıca az miktarda sebze, meyve ve bağcılık da yapılmaktadır. 6-TARIM VE HAYVANCILIK DURUMU : İlçenin ekonomik yapısında en önemli yeri tarım ve hayvancılık işgal etmektedir. Tarım içinde hububat tarımı ağırlıklıdır. İlçede daha ziyade kuru tarım hakimdir. Sulanabilir arazilerde şeker pancarı ile fasulye ekimi yapılmaktadır. Hububatta buğday, arpa,mercimek, nohut ve ayçiçeği sıralanmaktadır. İlçede meyve ve sebze üretimi aile işletmeciliği şeklindedir. Ticari bir potansiyele sahip değildir. İlçede hayvancılık büyükbaş hayvan besiciliği ağırlıklı olup, son yıllarda süt sığırcılığı gelişme arz etmektedir. |
YAHŞİHAN İLÇESİ
1. İLÇENİN GENEL OLARAK TANITILMASI a-Tarihi ve Coğrafi Çok eski tarihlerde İboğlu, Bük oğlu isminde iki kabile Yahşihan’ın bulunduğu Kızılırmak kenarında güneyi açık bir vadiye yerleşmiş oldukları, ayrıca öksüzce mevkiinde de Öksüz oğulları veya Öksüz Ali namı ile anılan bir kabilede 1 Km. öteye yurt tutmuşlardır. Bu yurt sahipleri 30 haneyi bulunca köy halini almış ve göçebelikten ayrılmıştır. Köylerinin adına da ‘ Yörük’ köy olarak kayda geçirmişlerdir. Edilinilen bilgilere göre bu kayıt miladi 1150 senesinde Ankara kayıtlarında yörük Yahşihan ismiyle 40 hane olarak kayda geçtiği iki kabilenin iskaniyle beraber Ankara, Kayseri ve Çorum yollarının üzerinde Kızılırmak nehrinin en büyük geçit vadisinde bulunduğundan, yolcuların istirahatı için Hanlar yaptıkları ve zamanla bu hanların çoğaldığı görülmüştür. Hatta Timurlenk ve Yıldırım Beyazıt’ın Ankara savaşı sırasında kumandanlarından oğlu veya torunu emrinde bir katar askerle bu hanlarda bir gece istirahat ettikleri ve buraya güzel han anlamına gelen Yahşihan ismini koydukları rivayet edilmektedir. Osmanlı devrinde bu yöre hanlarıyla şöhret kazanmış, bu nedenle osmanlılar bu yeri teşkilatlandırılarak, bir karargah haline getirmişlerdir. Bu yerin ehemmiyeti göz önüne alınarak burada demir köprü yapılması icap etmiş Hicri 1321 de inşaatına başlanan bu köprü 1325 yılında tamamlanmış ve Anadolu’nun ilk demir köprüsü olmuştur. Yahşihan coğrafi konumunun önemi nedeni ile Cumhuriyet devrinde tam teşkilatlı bir nahiye merkezi haline gelmiştir. 680 rakımlı olan İlçenin arazileri Demirlibel, Ardıçlı tepeleri ile Küre ve Delikli dağları ile çevrilmiştir. Arazisi oldukça verimli olup, kaynak suları çoktur. Yahşihan Kızılırmak nehrinin sağ doğu kıyısında, Kara Güney dağının Güney eteklerinde kurulmuştur. Kızılırmak araziyi ikiye bölmektedir. Ankara –Kırıkkale kara yolu asfaltı İlçe içerisinden geçmekte olup, İlçenin İl merkezine olan uzaklığı 6 Km. Ankara İline olan uzaklığı ise 70 Km. dir. Ayrıca Kayseri Demiryolu da İlçenin sınırları içerisinden geçmekte olup, Kırıkkale’ye 6 km, Ankara’ya ise 86 Km’ lik bir demiryolu ağı ile bağlı bulunmaktadır. b) Nüfus durumu İlçenin 1990 yılı genel nüfus sayımına göre merkez nüfusu 5695 iken, 2000 sayımına göre 8215’e yükselmiştir. İlçeye bağlı 5 köy ile 2 kasaba bağlı olu, toplam nüfusları 5883’ e yükselmiştir. 22 Ekim 2000 tarihinde yapılan Genel Nüfus Sayımı göre, İlçe merkezi 8215, Köy ve Kasabalarla birlikte genel nüfusu 14098’ e yükselmiştir. c) İdari Durum Yahşihan Cumhuriyet döneminde nahiye merkezi iken, Kırıkkale’ye sanayi tesislerinin kurulmasına başlanması nedeniyle ehemmiyetini kaybetmiş ve nahiye merkezi teşkilatı 1924 yılında Kırıkkale’ye nakledilmiştir. 1956 yılında Belediye teşkilatına kavuşmuş, son olarak da 09.05.1990 gün ve 3644 sayılı kanunla İlçe olması kararlaştırılmış ve 17 Ağustos 1991 tarihinde ise İlçe Kaymakamının atanması ile fiilen İlçe olarak faaliyete geçmiştir. İlçe merkezinde Doğanlık, Emirler, ve Yenişehir Mahallesinden ibaret iken 1 Kasım 1992 tarihinde yapılan mahalle muhtarlıkları seçimleri ile Doğanlık ve Emirler Mahalleleri bölünmek suretiyle eski mahallelere ilaveten Erenler, Kadıoğlu ve Alaaddin isimleriyle 3 yeni mahalle daha ihdas edilmek suretiyle toplam ilçe merkezi 6 mahalleye çıkartılmıştır. İlçe merkezine bağlı Hacıballı, Hisar, Keçili, ve Mahmutlar olmak üzere 4 köy bağlı iken, Bahşılı ilçesi merkez bucağına bağlı Bedesten köyü de, İçişleri Bakanlığının 19.12.1994 gün ve 94/43888 sayılı kararı ile İlçemize bağlanmak suretiyle köy sayısı 5’e ulaşmıştır. İlçenin kuruluşunda bağlı köyler iken Kılıçlar ve Irmak köyleri de, 31.12.1991 gün ve 91/39095 –91/39119 sayılı kararla Belediyelik statüsüne kavuşturularak 1992 yılı içerisinde yapılan mahalli idareler seçimleri ile fiilen Belediye teşkilatları oluşturulmuştur. İlçeye bağlı Kılıçlar Kasabasında Bahçelievler, Şehit Türker, Seyidali ve Enverpaşa adları ile 4 adet, Irmak kasabasında ise Seyrantepe, Fatih, Yeşilöz ve Boğaziçi adları ile yine 4 adet mahalle mevcuttur. Valilik Makamının 23.07.1999 tarihli olurlarıyla Irmak kasabasına Boğaziçi ve Seyrantepe mahalleleri bölünmek suretiyle Battalgazi adı altında yeni bir mahalle ihdas edilmiştir. İlçe merkez ve kasabalarına bağlı mezra ve oba bulunmaktadır. |
d) Sosyal Durum
İlçede bulunan konutların % 80’i beton arma, % 20’si ise ahşap ve basit yapılardan oluşmaktadır. Her konutta elektrik, su mevcut olup, kanalizasyon sistemi yeterlidir. Konutların % 90’ nın da telefon ve yayın cihazları mevcuttur. İlçe halkının % 65’i işçi ve memur emeklisini, % 30’u çiftçi (tarım ve Hayvancılık) % 5’i ise serbest meslek sahipleri teşkil etmektedir. İlçenin İl merkezine yakınlığı nedenliyle halkın şehirle olan irtibatı devamlı olup, İlçe olması ile birlikte şehirleşmede bir yükseliş gözlenmektedir. İlçede bir çok küçük sanayii tesislerin bulunması, organize sanayi sitesinin İlçede yer alması, küçük sanayi sitesinin İlçede yer alması ayrıca Kırıkkale Üniversitesinin de İlçede yer alması, İlçenin sosyal açıdan gelişmesine önemli katkılar sağlayacaktır. e) Eğitim ve Kültür Durumu İlçe merkezinde 3 adet İlköğretim okulu ile 1 adet lise mevcut olup, Irmak Kasabasında 1 Adet ilköğretim okulu, Kılıçlar kasabasında ise 1 adet yatılı ilköğretim Bölge okulu bulunmaktadır. İlçe İlköğretim okullarında, okul çağında olup da okula gitmeyen öğrenci olmayıp, gerekli tedbirler alınmaktadır. |
İLİMİZDEKİ SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI
MESLEK KURULUŞLARI Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığı Kırıkkale Ticaret Borsası Başkanlığı Esnaf ve Sanatkarlar Odası Birliği Başkanlığı Esnaf Kefalet Kooperatif Başkanlığı Serbest Muh. ve Mali Müşavirler Odası Başkanlığı Ziraat Odası Başkanlığı Tabipler Odası Temsilciliği Diş Hekimleri Odası il Temsilciliği İnşaat Mühendisleri Odası İl Temsilciliği Makine Mühendisleri Odası İl Temsilciliği Jeoloji Mühendisleri Odası İl Temsilciliği Ziraat Mühendisleri Odası İl Temsilciliği KAMU YARARINA ÇALIŞAN DERNEKLER Resmi Gazete'nin 23.11.2004 tarih ve 25649 sayısında yayımlanan 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 27. maddesinde "Kamu yararına çalışan dernekler, ilgili bakanlıkların ve Maliye Bakanlığı'nın görüşü üzerine, İçişleri Bakanlığı'nın teklifi ve Bakanlar Kurulu Kararıyla tespit edilir" denilmektedir. Bu Kanuna göre ilimizde faaliyet gösteren "Kamu Yararına Çalışan Dernekler" aşağıda belirtilmiş olup liste İl Dernekler Müdürlüğünden temin edilmiştir. * Atatürkçü Düşünce Derneği * Kızılay Şubesi * Yeşilay Derneği * Yardım Sevenler Derneği * Türk Ocağı * Ziraatçiler Derneği Kırıkkale Şubesi * Polis Emeklileri Derneği Kırıkkale Şubesi * İlim Yayma Cemiyeti Derneği Kırıkkale Şubesi * Kırşehir Öğrenim Gençliğine Yardım Derneği Kırıkkale Şubesi * Altı Nokta Körler Derneği Kırıkkale Şubesi * Türk Hava Kurumu Kırıkkale Şubesi * Türkiye Anıtlar Derneği Hasandede Şubesi * Türkiye Harp Malulü Gaziler, Şehit, Dul ve Yetimleri Derneği Kırıkkale Şubesi * Kırıkkale Terör Mağdurları İnsan Hakları Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği VAKIFLAR İlimizde faaliyet gösteren 39 adet vakıf bulunmakta olup bunların isimleri aşağıda belirtilmiştir: İl Merkezi ve İlçelerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları (9 ad), Diyanet Vakıfları (9 ad), Milli Eğitim Vakfı (Merkez ve Keskin), Kırıkkale İli Çevre Koruma Vakfı, Sağlık Sosyal Yardım Vakfı Şb, Polis Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Şb, Anadolu Teknik Lise ve EML. Eğitim Vakfı, Tarım Teşkilatını Güçlendirme ve Hizmetlerini Yayma Vakfı, Kırıkkale İlini Kalkındırma ve Tanıtma Vakfı, Kırıkkale Üniversitesi Vakfı, Kırıkkale Gençlik Vakfı, Kırıkkale Üniversitesi Mensupları Sağlık Eğitim ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı, Zafer Vakfı, Selçuklu Sosyal Güvenlik, Eğitim ve Kültür Vakfı Şb, Türkiye Kamu Çalışanları Kalkınma Dayanışma Vakfı İrt.Br, Tokat İli ve İlçeleri Eğitim Yardımlaşma ve Kültür Vakfı, T. Esnaf ve Sanatkarlar Vakfı Şb, Geylani Hizmet Vakfı, Mengen Kalkınma Vakfı Şb, T. Milli Kültür Vakfı İrt. Br, Türkiye Teknik Elemanlar Vakfı Şb. ve Tema Vakfı Kırıkkale Temsilciliği |
SİYASİ PARTİLER
Kırıkkale'de teşkilatlanan 16 adet siyasi parti bulunmaktadır. Bunların isimleri: Adalet ve Kalkınma Partisi, Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Türkiye Partisi, Doğru Yol Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Büyük Birlik Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Aydınlık Türkiye Partisi, İşçi Partisi, Millet Partisi, Liberal Demokrat Parti, Sosyalist İktidar Partisi. SENDİKALAR İlimizde 1 işveren sendikası, 8 işçi sendikası ve 19 memur sendikası olmak üzere toplam 28 adet sendika ve 1 İşçi Sendikası Konfederasyonu İl Temsilciliği ile 2 adet Memur Sendikası Konfederasyonu İl Temsilciliği faaliyet göstermektedir. Bunlardan Türk ****l-İş Sendikası Bölge Temsilciliği ve Öz Çelik-İş Sendikası Şubesi MKEK fabrikalarındaki işçilere yönelik faaliyet yapmaktadır. TÜPRAŞ Rafinerisinde faaliyet gösteren Petrol-İş Sendikası Şubesi buradaki işçilerin sözleşme yapma yetkisini elinde tutmaktadır. Hizmet-İş Sendikası Şubesi ise belediye işçilerine yönelik faaliyet göstermektedir. İlimizdeki muhtelif gıda imalathanelerinde çalışan işçilerden bir kısmı ise Öz Gıda-İş Sendikası İl Temsilciliğine kayıtlıdır. Ayrıca İlimizdeki Basın Kuruluşları Çalışanlarına yönelik faaliyet yapan Türk-Haber-İş Sendikasının Kırıkkale'de Baştemsilciliği mevcuttur. Ankara'daki 2 nolu Şubelerine bağlı olarak faaliyet yapan Türkiye Yol İş Sendikası ve TES İş Sendikasının İl Temsilcilikleri ise fazlaca etkin değildir. Memur Sendikalarından İlimizde Faaliyet Gösteren Sendikalar aşağıda belirtilmiştir. Türkiye Kamu-Sen Konfederasyonu'na Bağlı Faaliyet Gösteren Memur Sendikaları: Türk Eğitim-Sen Şubesi, Türk Petrol-Sen Genel Merkezi, Türk Genel Hizmet Sen Şubesi, Türk Ulaşım Sen Şubesi, Türk Büro Sen Şubesi,Türk-Bank-Sen Şubesi, Türk Enerji Sen Şubesi, Türk Sağlık Sen Şubesi, Eğitim-Bir Şubesi, Türk Tarım Orman Sen Şubesi, Sağlık-Sen Şubesi,Türk Haber Sen Şubesi Kamu Emekçileri Sendikalarından (KESK) İlimizde Faaliyet Gösteren Sendikalar: Eğitim Sen Şubesi, Tüm Sosyal Sen Şubesi, Tüm Sağlık Sen Şubesi, Tüm Orkam Sen Şubesi Herhangi bir federasyona üye olmayan Memur Sendikası ise; Türk Din Görevlileri Sendikası Şubesi'dir. Türk-İş Konfederasyonuna bağlı Sendikalardan İlimizde Faaliyet Gösteren Sendikalar: Türk ****l Sen Şubesi, Petrol İş Sen Şubesi, Türk İş Sen Şubesi, Türk Haber-İş Sen Şubesi'dir. Hak-İş Konfederasyonuna bağlı İlimizde faaliyet gösteren Sendikalar: Hizmet-İş Sendikası Şubesi, Özçelik-İş Sen Bölge Temsilciliği,Özgıda-İş Sen Şubesi İşveren Sendikaları Genel Merkezine bağlı İlimizde faaliyet gösteren sendika ise Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası Şubesi'dir. |
| Bütün Zaman Ayarları WEZ +3 olarak düzenlenmiştir. Şu Anki Saat: 07:28 . |
Powered by vBulletin® Version 3.8.11
Copyright ©2000 - 2025, vBulletin Solutions, Inc.
Dizayn ve Kurulum : Makinist